Episode Transcript
[00:00:06] Speaker A: Een plotselinge machtsovername in Syrië. Het regime van Assad is dit weekend gevallen nadat rebellengroepen vrij baan kregen in een plotselinge opmars. Wat heeft dit nieuws voor impact op Israël en op de oorlog die daar gevoerd wordt? En vandaag bezoekt PVV-leider Geert Wilders Judea en Samaria, oftewel de westelijke Jordaan-oever. Ik spreek erover met onze correspondent Jeannette Gabay vanuit de Golan-hoogvlakte in Israël.
Jeanette Gabay, van harte welkom in de uitzending. Geert Wilders die bezoekt vandaag Judea en Samaria, de westelijke Jordaanhoever. De plek ook waar hij in de jaren tachtig heeft gewerkt. Hoe werd er in Israël gereageerd op zijn bezoek?
[00:00:55] Speaker B: Ja, Nisar wordt er positief op gereageerd en ook de focus ligt niet alleen op zijn bezoek aan de wedstrijd Jordanover, maar het feit dat hij ook Netanyahu bezoekt, Herzog en nog een paar andere ministers. Dus het bezoek verdient bredere focus dan misschien in de Nederlandse media. Maar Nisar wordt weer opgesproken als een vriend van de staat en die ook begrijpt waar we lang veel mee dealen. Dus zijn bezoek is warm verwelkomd.
[00:01:20] Speaker A: Hij komt natuurlijk in een periode waarin het ook rustig is, ook met name aan de noordgrens waar jij woont. Je woont in het noorden van Israël op de Golan hoogvlakte. Wat hebben jullie in de afgelopen dagen persoonlijk gemerkt van die machtsovername in Syrië?
[00:01:35] Speaker B: Ja, na het staakt het vuur in Libanon was er eigenlijk sprake van dat hier troepen afgebouwd zouden worden, dat mensen weer naar huizen moesten gaan, dat reservisten weer naar hun gezinnen terug konden gaan. Maar de afgelopen weken werd duidelijk dat dat niet het geval is. Dus we hebben in de laatste tijd een behoorlijke influx gemerkt van nieuwe brigades die op de Golan aan zijn gekomen om in de gaten te houden wat aan alle kanten van de grens gaande is. Ook mijn eigen man is weer opgeroepen, dus dat was een van de meest voelbare dingen. Verder merken we ook heel veel drukte weer in het luchtruim. Dus er wordt gepatrouilleerd en er worden volgens mij ook bombardementen uitgevoerd, her en der.
Dus dat merken we hier op de Gonaan absoluut.
[00:02:15] Speaker A: Hoe reageren mensen in de regio? Want je zegt het was net een staakt het vuren met Libanon en dan begint het bij de andere buren.
[00:02:23] Speaker B: Ja, het is in die zin zwaar dat we natuurlijk al 300 zoveel dagen oorlog doormaken. En het was juist een soort van perspectief dat het rustiger zou worden. We houden onze adem in. Deze situatie in Syrië biedt kansen. We zien duidelijk dat het hele Iraanse blok verzwakt wordt, want het is goed nieuws geweest wel. Maar aan de andere kant komen er ook heel veel risico's bij kijken. Dus we weten niet, willen jullie het van Assad en wat dat precies gaat betekenen voor Israël. Wat we weten is dat we eigenlijk geen grote vrienden aan de overkant van de grens hebben. Dus er zijn ook heel veel dingen waar we ons zorgen over maken.
[00:02:55] Speaker A: Ja, als je de situatie op dit moment van Israël bij de Syrische grens zou moeten beschrijven, hoe is die situatie op dit moment?
[00:03:05] Speaker B: Kijk, tot een aantal weken terug, als we over de grens keken, dan zagen we concentraties van pro-Iraanse milities, ook Russische troepen, gestationeerd heel dicht aan de Israëlische grens. Die zijn in de laatste tijd allemaal vertrokken en daarvoor zijn rebellengroepen in de plaats gekomen.
We zien dat het Sweedse leger probeert te begrijpen wie wie is en wie zich waar bevindt en wat de bewegingen zijn. We zien geen duidelijke beweging richting Israël. Dus dat is goed nieuws. Maar het leger is absoluut alert. En we zien ook dat in de afgelopen dagen, twee dagen, het Sweedse leger actief ook de bufferzone in is getrokken. Om extra vet op de grens te leggen. Zodat mocht er iets te gebeuren zijn, dat dat niet is.
[00:03:49] Speaker A: Ja, de reactie van de regering van Israël op die overwinning van de rebellen. Wat zegt Israël hierover, de regering dan?
[00:03:59] Speaker B: Ja, Netanyahu heeft zich gisteren er publiekelijk over geëit en hij zei dat het een historische dag was. En hij gaf ook een beetje aan dat hij het ook een beetje aan Israël te danken heeft. Dat is in die zin natuurlijk waar dat Assad ondersteund wordt, ook onder andere door Hezbollah en het feit dat Hezbollah verzwakt is uiteindelijk ook deze situatie weer heeft geveerd.
We zien ook dat Israël eigenlijk de mogelijkheid aangrijpt om het een en ander in te grijpen in Syrië. Ze prepareerden daar eerder al aan, maar er worden bombardementen uitgevoerd, met name op strategische doelen, chemische wapendepots, etc. Waar Israël momenteel bang voor is dat Assad mag dan wel weg zijn, maar wie krijgt het dan in handen? De Israëlische reactie is ook een beetje positief, maar we houden alles goed in de gaten.
[00:04:44] Speaker A: Ja, Israël en Syrië zijn natuurlijk altijd al buren van elkaar. Wat voor relatie had Israël met de regering van Assad?
[00:04:54] Speaker B: Ja, Israël en Syrië zijn in het algemeen nooit vrienden geweest. Er zijn nooit officiële relaties geweest. Ze verkeren altijd in staat van oorlog. Maar met de familie Assad hebben we bijzonder slechte relaties. De herinneringen aan de Assad-familie gaan met name terug aan de Yom Kippur-oorlog, waar Syrië en Egypte Israël binnenvinden. Dat was een hele bloedige oorlog. Heel zwaar geweest voor Israël. En vanaf dat moment heeft Israël eigenlijk de Bolanhoogte bezet, want dat is een punt gebleven die altijd heel gevoelig is gebleven.
Toen Assad bijna viel eer in de burgeroorlog, heeft Israël er daarom ook voor gekozen om zijnlijk niet militair, maar meer humanitair de rebellen te helpen. In die tijd werden bijvoorbeeld rebellen Israël ingehoopt om medisch behandeld te worden. En in de laatste tijd zien we dat toen Assad zich verzwakte, de Iranse invloed in Syrië is gegroeid.
Assad en Iran gaan hand in hand en dat is één van de meest significante dingen momenteel waardoor het slecht botert tussen Israel en Assad.
[00:05:53] Speaker A: Heeft de ontwikkeling in Syrië ook nog invloed op de oorlog waar Israël zelf al meer dan een jaar in verwikkeld zit?
[00:06:02] Speaker B: Ja, absoluut. Dus je ziet dat de situatie in Syrië niet had kunnen ontstaan zonder dat wat er hier gaande is en dat werkt vice versa. Dus één van de belangrijkste factoren momenteel is dat Syrië echt het doorkoerpoort was van Iranse invloed, met name in Libanon, maar ook Iranse invloed. West-Jordaan over. Dat zal absoluut nu verzwakt worden. Dus nu dat stadgeval is, zal het veel lastiger zijn voor Iran om die gebieden te bereiken. Dat is een goede zaak. Ook Hezbollah is nog verder verzwakt. Tot voor kort zagen we Hezbollah troepen net over de grens in Syrië. En we merken nu, we hebben gezien dat de Hezbollah troepen zich volledig getrokken. Dus dat is ook een positieve ontwikkeling. En Netanyahu zei gisteren ook nog dat dit ook weer openingen biedt in de onderhandelingen over de Geiselaars, omdat uiteindelijk wat Hamas beslist ook in Teheran aangevoerd wordt en al dan niet goedgekeurd, is een verzwakking van Nederland uiteindelijk ook een grotere opening in onderhandelingen.
[00:06:54] Speaker A: Ja, als we het hebben over die rebellenbewegingen. De naam van de rebellenbeweging is Hayat Taghir al-Sham of HTS wordt het in Nederland in de media genoemd. Is dat nou een verbetering ten opzichte van het regime van Assad?
[00:07:09] Speaker B: Dat is een hele goede vraag, want dat is maar zeer de vraag. HTS is ontwikkeld uit, dan kijk ik even, Jabhat al Nusra, dat is eigenlijk een soort van de Syrische dependance van Al-Qaida. Hoewel de organisatie uiteindelijk de banden officieel heeft gebroken met Al-Qaida, zit het wel zeker, is het gestold op dezelfde ideologie.
Ja, het is ook een terroristische organisatie en al zijn aangemerkt onder andere door de VN en ook door Amerika. Het doel van HTS is om een islamitische staat in Syrië gebaseerd op de sharia. Dus er zijn heel veel punten waar we ons wel degelijk zorgen over moeten maken. Als het is in relatie naar Israël, maar ook als het gaat om andere minderheden in Syrië. En daarbij zijn ze ook niet de enige club. Er zijn verschillende rebellengroepen die zich samen hebben gevoegd om Assad te ontwerpen. Dat is wat ze verbindt.
Maar de vraag is wat nu gebeurt als dat weg is en ook de onderlinge frequenties tussen die groepen.
[00:08:06] Speaker A: Ja, tot slot. De leider van deze beweging, Abu Mohammed al-Ghulani. Wat is hij voor een man? En verwacht jij dat hij verbetering zou kunnen maken, betering zou kunnen brengen in Syrië? Of is het misschien toch een wolf in schaapskleren?
[00:08:21] Speaker B: Ja, hij is geboren op de Syrische kant van de Golan Hoogte, 1981. Hij heeft islamitisch recht gestudeerd en heeft daarna lange tijd in Irak gezeten, toen de Amerikanen daar ook zaten. Hij was destijds aangesloten bij Al-Qaeda, dus is door de rol geverkt. Hij heeft zelfs, vanwege zijn functie daar en zijn rol daar, ook in een Amerikaanse gevangenis gezeten.
Dus het bepaalt niet van onbevlekte achtergrond. Met de tijd is de focus meer op Syrië gefocust. En heeft hij ook de bannen met de al-Qaida langzamerhand doorgesneden. Maar we zien dat hij ideologisch zeker in hetzelfde paadje loopt. En ja, we zullen het af moeten wachten.
[00:09:01] Speaker A: Ja, dat gaan we zeker doen en we blijven het volgen. Dank voor je toelichting Jeannette Gebay.
[00:09:07] Speaker B: Graag gedaan.
[00:09:09] Speaker A: En zo zijn we aan het einde gekomen van deze uitzending van de Christen voor Israël. Blijf betrokken, blijf onze website volgen cvi.nl slash actueel. Daar kunt u actuele informatie vinden over wat er op dit moment gaande is in Israël. En u kunt ook onze uitzendingen op die pagina terugvinden. Nogmaals, veel dank voor het kijken en graag tot de volgende keer.