Episode Transcript
[00:00:05] Speaker A: Israël is in diepe rouw. Zeventien maanden lang hoopte heel Israël op de bevrijding van de familie Bibas. Ariel was vier jaar, Kvir nog een baby toen ze ontvoerd werden. En vandaag zijn hun lichamen terug in Israël. Net als dat van hun moeder Shiri en ook van Oded Lifshitz, een van de oprichters van de kibbutz Near Ols.
Hoe wordt in Israël en in Nederland gereageerd op deze moord, op deze gegijzelde? We bespreken het met Christen Hoed. Hij is vertegenwoordiger in Nederland van het Forum voor de Gijzelaars en ook voorzitter van de Joodse gemeente in Rotterdam. Christ, van harte welkom in onze uitzending.
[00:00:41] Speaker B: Dank je.
[00:00:42] Speaker A: Het is een donkere dag in Israël, want de lichamen van Shiri, Ariel en Kvir Biwas en van Oded Lifshitz, die zijn vrijgegeven door Hamas. Het moet nog officieel bevestigd worden natuurlijk dat het ook echt gaat om hun lichamen, maar hoe is deze dag voor jou?
[00:00:59] Speaker B: Ja, dit is een bizarre dag. Het is een bizarre dag. De kinderen zijn toch wel het gezicht geworden van alle gegeizelde en vermiste.
Waarbij we tot eergisteren de hoop hadden dat ze nog leven waren, misschien nog steeds.
Ja, dat zij nu in een kist terugkomen, dat is...
[00:01:21] Speaker A: Dat is afschuwelijk, want het gaat dus om de moeder en om deze twee kinderen. En het was inderdaad zoals jij schetst, op het laatste moment was er nog hoop dat deze twee kinderen toch in leven zouden zijn, ondanks dat er eerder al berichten waren dat ze dat niet meer zouden zijn. Maar is dat een spel van Hamas?
[00:01:43] Speaker B: Ja, het is...
Een spel van Amazon, weet ik niet. De hele gedachte... Wie haalt het in zijn hoofd om kinderen te ontvoeren? Om baby's te ontvoeren? De hele psychologische oorlogsvoering sindsdien is te bezarven worden. Het is onmenselijk. Maar die onmenselijkheid is begonnen op 7 oktober met het uit hun huis halen van deze kinderen.
En dit is een heel pijnlijke dag om te zien als het zo is dat ze misschien niet meer thuiskomen en waarschijnlijk ook niet meer thuiskomen.
[00:02:24] Speaker A: Wat jij schetst, dat is ook het gevoel dat leeft in heel Israël. En wij spraken eerder vandaag met Smadar Morag. Zij woont in Israël en zij vertelt hoe dit nieuws binnenkomt bij de mensen in Israël.
Smadar, welkom in de uitzending. Hoe kijk jij vandaag het nieuws?
[00:02:50] Speaker C: Ik heb vandaag eigenlijk niet zoveel gekeken en met opzet. Ik ben ook heel blij dat Israël ervoor gekozen heeft om vandaag de walgelijke vertooning in Gaza niet uit te zenden op tv. Ik heb heel kort even iets gezien op de BBC, echt tien seconden en ik dacht meteen bij mezelf van ik ga er niet naar kijken. Ik wil mijn zicht schoonhouden.
[00:03:15] Speaker A: Ja, want het leeft natuurlijk heel erg in Israël wat er nu gebeurd is vandaag. Vier lichamen van gegijzelden die terug zijn gebracht naar Israël. Hoe is de sfeer vandaag in Israël? Wat proef jij?
[00:03:29] Speaker C: Ja, mensen zijn heel erg depressief, verdrietig, verbroken. Ik kwam sporten vanochtend en het was echt...
Normaal gezien is iedereen al in de ochtend heel erg kwebbelig en heel erg van... en iedereen had zoiets van ik heb helemaal geen zin vandaag, ik ben depressief, ik ben verdrietig.
Een land in rouw eigenlijk. Absoluut een land in rouw. En ikzelf, moet je heel eerlijk zeggen, ikzelf heb een beetje een andere dag, want ik heb namelijk het bericht gelezen van de familie Bibas en die hebben echt gevraagd dat we nog niet in rouw gaan om hun familie, totdat ze Zeker horen vanuit Abu Kabir, dat is het forensisch instituut, dat het gaat om hun familie. Maar we zijn natuurlijk verdrietig om de lijken die we krijgen, wie het ook mogen zijn.
Ik had zoiets van, laat ik dat maar doen, laat ik hem dan maar afwachten, net als de familie. Nog iets van hoop. Nog iets van hoop.
[00:04:36] Speaker A: Nu, want het hoofd van de Israelische Geestelijke Gezondheidszorg, die heeft eigenlijk de bevolking van Israël opgeroepen om niet te lang te kijken naar al die verschrikkelijke beelden van die show in Gaza, wat jij net ook vertelde. En om dus niet toe te geven aan de psychologische oorlogsvoering van Hamas. Merk je dat ook, dat die psychologische oorlogsvoering, dat die doorwerkt in de bevolking van Israël?
[00:04:59] Speaker C: Absoluut. Heel veel mensen zitten hier gekluisterd aan de televisie. Heel veel Israëli's... Het hoort ook thuis in een Israëli's huis hè, een televisie. En daaromheen wordt de bank gezet en de tafel.
De tv staat hier bij heel veel mensen 24 uur aan, dus je begrijpt dat als mensen heel erg veel gaan kijken naar dit soort beelden, dit beschadigt je ziel en zorgt ervoor dat je gewoon, ja, je levensvreugde heel erg aangetast wordt. En wat je ziet met je oog, een heel erg lang invloed hebben op je. Dus daarom, ik heb heel kort gekeken, ik heb de walgelijke poster gezien waar Bibi dan op staat, waar opgeschreven staat in tebreus, trouwens met spelfouten, dat zeg maar Bibi ze vermoord heeft. En je ziet dan al die gezanen eromheen, met zelfs kinderen op hun arm, als een soort theateraal spektakel het is. Dus ik had zoiets van, ik ga de vijand dat niet gunnen.
dat ik hier nog langer naar ga kijken, want dit is wat zij willen.
[00:06:07] Speaker A: Ja, de pijn veroorzaken inderdaad. Het is een hele moeilijke en een hele verdrietige dag in Israël. Merk jij dat mensen steun zoeken of steun vinden bij elkaar?
[00:06:19] Speaker C: Ja, wij zijn natuurlijk sowieso als volk heel erg een volk wat elkaar steunt.
En we zijn hier met elkaar en we doen hier met elkaar dingen om er bovenop te komen. Absoluut.
[00:06:33] Speaker A: Hoe doe je dat, elkaar steunen?
[00:06:36] Speaker C: Hoe doe je dat? Door met elkaar goede daden te verrichten, door elkaar te knuffelen, door een goed woord tegen elkaar te zeggen.
om omhoog qua energie te brengen met immuna, met geloof, met vertrouwen in Hashem, dat hoe erg het ook is, maar dat dit een onderdeel is van een groots plan en dat wij als mens klein zijn, niet te gaan, niet begrijpen waarom, maar dat dit uiteindelijk toch gaat leiden tot iets.
[00:07:06] Speaker B: Ja.
[00:07:08] Speaker C: Dat is eigenlijk, denk ik, iets wat ik ook heel erg doe. Mensen zijn heel erg sterk in hun emuna, in hun geloof in Hashem, in God en hun vertrouwen en weten dat wat we ook meewaken, net als de uittocht uit Egypte, dat we uiteindelijk het beloofde land, dus uiteindelijk ook de beloofde periode mee gaan maken met elkaar, waar we zo op zitten te wachten.
[00:07:30] Speaker A: Ja, en waar we ook voor bidden. Smadar, dank voor jouw toelichting en heel veel sterkte voor jullie allemaal daar in Israël.
[00:07:36] Speaker C: Dank je wel en dank jullie wel voor jullie steun.
[00:07:48] Speaker A: Chris, ook vandaag weer was er een grote show opgetuigd door Hamas en door islamitische jihad in Ghanounis in Gaza, waarbij dus Netanyahu en het Israelische leger verantwoordelijk werden gehouden voor de dood van de gegeizelden. Wat dacht jij toen je deze beelden zag?
[00:08:05] Speaker B: Ja, onmenselijk. Het feest van de onmenselijkheid. Wat ik dacht van hoe...
Hoe kan het dat er mensen zijn die dit steunen?
[00:08:14] Speaker A: Ja, maar tegelijkertijd wordt het narratief ook overgenomen. Dat het gaat om een bombardement van het Israëlse leger en dat die kinderen daarom zijn overleden. Maar wat kunnen we daarvan geloven?
[00:08:26] Speaker B: Ik heb vooropgesteld, die kinderen hadden nooit uit het huis weggehaald moeten worden. En dan was er ook nooit een bombardement geweest. Dus je moet bij de basis beginnen en daar blijven. Hoe ze zijn omgekomen, misschien wordt het duidelijk, misschien nooit. Maar het feit is, die kinderen hadden nooit weggehaald moeten worden uit een omgeving.
[00:08:48] Speaker A: En geen enkel mens natuurlijk.
[00:08:49] Speaker B: Geen enkel mens. Het is te bizar. Het is te bizar.
[00:08:52] Speaker A: Nou ja goed, we hebben de beelden ook gevolgd en de nieuwsberichten gevolgd en op een gegeven moment vielen ons ook nieuwsberichten op dat het Israëlische leger moest controleren of die kisten niet toevallig geboobytrapt zouden zijn of dat er dus verborgen bommen in zouden zijn. Is dat ook echt de tactiek van Hamas?
[00:09:09] Speaker B: Ja, wat de tactiek is weet ik niet, maar het zeker van het onzeker nemen. Het is onbegrijpelijk. Je ziet die kisten terugkomen met die hele show daaromheen. Afschuwelijk. Walgelijk.
[00:09:29] Speaker A: Wat is er bekend eigenlijk van hoe deze mensen om het leven zijn gekomen? Is daar al enige duidelijkheid over of verwacht je dat eigenlijk een onderzoek afgewacht moet worden?
[00:09:38] Speaker B: Nee, weet je, ik ga niet speculeren hier over wat gebeurd zou kunnen zijn. Dat kunnen heel veel dingen zijn.
De eerste vraag wat er gaat gebeuren is dat er DNA-onderzoek plaats gaat vinden.
Op z'n kortst duurt dat zes uur, maar dat kan langer duren. Daaruit kunnen ze zaken afleiden. Aan een gebit kunnen ze zien, zijn het de juiste mensen? Die conclusie die daaruit komt, daar moeten we maar even op wachten.
[00:10:11] Speaker A: Ja, dat is duidelijk inderdaad, want dan worden de mensen sowieso geïdentificeerd en dan kunnen ze misschien met forensisch onderzoek ook zien wat er... Ja, nu gaat het.
[00:10:20] Speaker B: Eerst om de juiste identificatie en het lijkt erop dat het de familie Bibas is.
Het land is verscheurd, je bent verscheurd en je hart gaat uit naar Yarden, de vader die vorige week is vrijgelaten.
Een onvoorstelbaar leed, onvoorstelbaar.
[00:10:39] Speaker A: Is er van enige van deze vier mensen nog een teken van leven geweest na 7 oktober 2023 toen ze ontvoerd werden?
[00:10:47] Speaker B: Nee, behalve de video's die we hebben gezien van de Biebassen.
[00:10:51] Speaker A: Die gemaakt zijn op 7 oktober.
[00:10:52] Speaker B: Die gemaakt zijn op 7 oktober is daar geen teken van leven geweest.
[00:10:57] Speaker A: Nee. Nou, nu waren zij nog de enige kinderen die nog gevangen zaten. En hoe komt het volgens jou dat zij zo zijn uitgegroeid tot een soort van het symbool van de gegeizelden? Want je bent heel veel bezig met de gegeizel die nog in Gaza zijn. Maar zij zijn echt een soort van.
[00:11:14] Speaker B: Het was de enige baby die ontvoerd is. Allerjongste kind, een jong gezin. Die vader van Yarden, op een gegeven moment hebben ze een video vrijgegeven. Dus iedereen kon zich daarmee identificeren.
Dus juist omdat het jonge kinderen waren, de video's naar buiten werden gebracht, werden zij een van de gezichten, van de.
[00:11:43] Speaker A: Grijze op een van de vele gezichten. Want als we het hebben over het gezin, wie was het? Het gaat dus om een babykveer die op negen maanden leeftijd ontvoerd is door Hamas, op 7 oktober 23. Zijn oudere broertje Ariel, die was vier jaar oud toen ze werden ontvoerd.
En dit zijn de ouders, Shiri en Yarden. Yarden is zoals je zei een week geleden teruggekomen naar Israël. Wat voor gezin is dit? Wat is hun achtergrond?
[00:12:11] Speaker B: Ja, een gezin wat in een kiboets leeft aan de grens met Gaza. Ik weet niet of iedereen weet wat een kiboets is. Het is een agrarische, socialistische omgeving.
[00:12:26] Speaker A: Een klein dorpje echt...
[00:12:27] Speaker B: Het is een heel klein idyllisch dorpje.
Het ziet er schitterend uit als je daar in zo'n kiboets komt.
En dat gezin leefde daar.
[00:12:39] Speaker A: Hij kwam uit Argentinië en zij uit Israël? Ja. En deze meneer, Oded Lifshit, wat is er over hem bekend? Hij is ook naar alle waarschijnlijkheid dus vandaag teruggekomen.
[00:12:49] Speaker B: Hij is waarschijnlijk ook teruggekomen. Nou ja, 83 jaar. Ik bedoel, wie ontvoert een baby, maar wie ontvoert een 83-jarige man? Dat is diezelfde waanzin. Ook uit de kiboets.
[00:13:06] Speaker A: Ja, hij komt uit Nierols. Hij was ook een van de stichters van de kiboets.
[00:13:09] Speaker B: Nierols, een van de stichters. Vredesactivisten ook, die zich heel erg inzetten. Palestijnen ook begeleiden, die in Israël naar het chica-huis moesten.
Ja, dramatisch. Ook dramatisch.
[00:13:24] Speaker A: Nou ja, want dat hoor je vaker, dat de mensen die in de kiboetsen rondom de Gaza-strook wonen, dat die zich echt inzetten voor vrede, voor contact ook met de Gazanen.
[00:13:33] Speaker B: Het is idyllisch, het is secular over het algemeen.
Maar mensen ook met een opvatting in een socialistische omgeving. Kiboetsen zijn over het algemeen socialistisch.
Het samen delen, het samen doen, vrede nastreven. Daar stonden die mensen voor.
[00:13:56] Speaker A: Maar uitte zich dat ook naar Gaza toe? Dat ze echt probeerden om relaties te leggen met de Gazanen voor 7 oktober dan?
[00:14:03] Speaker B: Ja, absoluut. Er zijn heel veel mensen die zich actief inzetten om die verbinding te kunnen creëren daar zo.
En dat op allerlei manieren. Hulp naar het ziekenhuis, voedsel, mensen die werkten in de kibbouchim.
[00:14:17] Speaker A: Ja, gazanen die daar kwamen werken.
[00:14:19] Speaker B: Gazanen die daar kwamen werken. Mensen die hielpen met voedselzekerheid ook in Gaza.
Nee, er waren nou al banden en die zijn volledig doorgesneden.
[00:14:33] Speaker A: Die zijn volledig doorgesneden. Hoe ver gaat dat eigenlijk? Want 7 oktober kwam natuurlijk, die kibutsen die werden overvallen door allerlei terroristen. En nou ja, we kennen de verhalen en we hebben de gevolgen gezien. Maar wat voor gevolgen heeft dat gehad op die banden die er waren? Die voorzichtige banden tussen Israëli's en Palestijnen?
[00:14:53] Speaker B: Nou, vorige week was ik er toevallig.
Ik kreeg daar een persoonlijke rondleiding. En de man die ons rondleidde, we hadden het over van wat nu? Wat moet er met de kibbutzim gaan gebeuren? Heeft dat een toekomst? De hele leefgemeenschap is vernietigd.
[00:15:10] Speaker A: Ja, want je was in Israël hè?
[00:15:11] Speaker B: Ik was in Israël, ja. Er zijn hele hele dorpen, kibbutzim, kleine dorpen, die zijn echt helemaal vernietigd. Niet alleen de huizen, maar de leefgemeenschap, de vrienden, de buren, families.
Dat is ze niet meer. Dat is de zekerheid die mensen hadden. Die man die ik sprak, die heeft niks anders dan zijn onderbroek en zijn gezin. En toen ze uit de kelderkamer, de rest was alles kwijt. Dus ja, hoe moet dat verder? Bizar als dat het klinkt, die man zegt van ik ben de laatste die nog looft.
In vrede.
[00:15:48] Speaker A: Hij geloofde nog.
[00:15:49] Speaker B: Hij geloofde in vrede, maar de rest allemaal niet meer.
[00:15:52] Speaker A: Maar hoe moet dat dan verder? Want de situatie is dat je daar Gaza hebt, waar twee miljoen Gazanen wonen, die ook ontzettend hebben geleden onder de oorlog. Aan de andere kant heb je Israëli's, die ook ontzettend hebben geleden, met name vanwege 7 oktober en ook de oorlog die daarop volgde. Maar het zijn wel buren van elkaar.
[00:16:12] Speaker B: Ja, ja. Nee, dat is een hele goede vraag. Ik denk dat hoe verder het eerste wat we moeten doen is niet hetzelfde doen wat de laatste 80 jaar is geprobeerd. Dat werkt niet. Het is waanzin om dat op dezelfde manier in te gaan vullen. Het is waanzin om met diezelfde organisaties die betrokken zijn dezelfde dingen te gaan doen. Want dan weet je dat op 7 oktober dat het weer gaat gebeuren. Wat Amas ook heeft gezegd.
Dus dat moet anders.
Je kan er alles van vinden, maar de aanpak van Amerika, van Trump op dit moment, is een hele andere benadering. Waar dat toe gaat leiden weet ik niet of het de juiste is, maar het is wel een andere benadering en dat is wat je in eerste instantie nodig hebt. Een andere benadering met andere organisaties die betrokken zijn en een andere invulling. Het vertrouwen, dat is weg.
Dus de korte termijn is dat niet iets wat hersteld kan worden.
[00:17:13] Speaker A: Op de lange termijn wel, denk je?
[00:17:15] Speaker B: Nou ja, we zijn uit de oorlog hier zo ook weer met dezelfde buren zijn we door moeten gaan. En die banden zijn nu op alle manieren hartstikke goed. Is het mogelijk? Ja, maar wel een mentaliteitsomslag die plaats moet vinden.
[00:17:35] Speaker A: Laten we het hebben over het Forum voor Gijzelaars. In Israël heb je een hele organisatie die eigenlijk is opgebouwd rondom de families van die mensen die gijzelt en ingaat. In Nederland ben jij daar de vertegenwoordiger van. Dat ben je al vrij snel na 7 oktober geworden. Wat is jouw reden dat je dat opgebouwd hebt?
[00:17:57] Speaker B: De organisatie, het Mater Gatofim, het Forum van de Families, die is op 7 oktober al opgericht.
S'avonds hebben ze hem opgericht en de families hebben zich vereenigd met heel veel vrijwilligers daaromheen.
En een paar dagen later werd contact met mij gezocht vanuit Israël. Die zegt, zou jij het chapter in Nederland, zou je dat kunnen initiëren en op gaan zetten? En ik heb ja gezegd voordat ik ook maar een of andere vraag heb gesteld. Waarom doe je dat? Omdat het heel dichtbij is.
Het raakte ons in de Joodse gemeenschap in Nederland, het raakte ons allemaal.
En het raakte mij, mevrouw, de familie, dat het vanzelfsprekend was dat je je daarvoor in gaat zetten.
[00:18:53] Speaker A: Ja, en dat inzetten betekent dus dat je eigenlijk constant aandacht vraagt voor het lot van mensen zoals Odette en van de familie Bibat.
[00:19:02] Speaker B: Het zijn twee dingen. A, zorgen dat de aandacht blijft voor de families, voor de gegeiselden.
Het is ook faciliteren van families die naar Europa komen. Europa en Nederland specifiek, dus meenemen naar de politiek. Ze hebben op een gegeven moment ook de wens om bij het ICC hun verhaal aan te vertellen.
[00:19:27] Speaker A: Het internationale strafhof bij Kaan.
[00:19:33] Speaker B: Zodat ook de daders van de aanslag op 7 oktober vervolgd zouden gaan worden. Dus ik heb die deur open weten te zetten. We hebben daar meerdere meetings gehad met Kaam. En uiteindelijk heeft dat geleid tot arrestatiebevelen voor Hamas alleen. Die zijn zinloos en de vraag achteraf is van heb je daar goed aan gedaan of niet.
Want de drie arrestatiebevelen die zijn uitgevaardigd.
[00:20:00] Speaker A: Alle drie personen die zij doen, die leven niet meer. Wat heeft jou eigenlijk het meeste aangegrepen in die verhalen van die grijzelden? Waarom je er zo al 16 maanden voor inzet?
[00:20:15] Speaker B: Het zijn allemaal persoonlijke verhalen.
[00:20:19] Speaker A: Is er één blijven hangen bij jou?
[00:20:22] Speaker B: Nou, is er één blijven hangen? Ze zijn allemaal blijven hangen. En dat is niet altijd even makkelijk. Ik weet nog een van de allereerste gesprekken met familie, toen we bij Rutte waren, was een Israëlisch gezin wat in Nederland woont, wat op 7 oktober aan de telefoon zat met hun familie. Toen de hele familie werd afgeslacht.
Dat komt binnen.
Maar ja, al die verhalen van... Ze zijn allemaal indrukwekkend.
Ze zijn echt allemaal indrukwekkend. Of je met een vader spreekt van een soldaat die nog gegijzeld is, een vader van een burger die gegijzeld is, een oom, een tante, een kleindochter, noem het maar op, een broer of een zus. Ze zijn allemaal indrukwekkend. Als je dat daar gaat bekijken, wat er is gebeurd en hoe het is gebeurd, weet je, het zijn niet alleen de ontvoerden. Het zijn ook de mensen die daar gewoon bruut gemoord zijn.
Mensen waarbij de familie slachtoffer of vrienden of de buren.
En onder welke omstandigheden mensen die met een witte vlag uit hun huis kwamen lopen, die afgeknald werden. Dus ja, het is indrukwekkend en het is vooral onbegrijpelijk. De onmenselijkheid is onbegrijpelijk.
[00:21:47] Speaker A: Opmerkelijk vonden wij ook dat president Hertz ook vandaag om vergeving vroeg aan die mensen die het niet zo overleefd hebben.
Hij schreef eigenlijk van ja, Israel kon jullie niet beschermen op die vreselijke dagen. We konden jullie niet veilig thuis brengen.
Is dat nou nodig dat een president dit zegt? Is dit passend? Heeft Israël inderdaad gefaald?
[00:22:13] Speaker B: Ja, weet je, dat vind ik een hele moeilijke. Het is heel makkelijk om te zeggen ze hebben gefaald. Kijk, het feit is dat daar vijfduizend man de grens over konden komen. Zwaar bewapend, dat signalen niet zijn opgepakt voorafgaand. En dat er onnodig veel doden zijn gevallen. Dus ja, Iemand heeft er gefaald. En iemand die dan verantwoordelijk is, dat is het leger en dat is de overheid. Ik bedoel, niemand blijft er ook. Ik vind het mooi dat hij...
Er zijn excuses aanbied daarvoor. De vraag is, had het voorkomen kunnen worden, zoiets massaals. Dus ja, er blijven heel veel vraagtekens. Ik wil mezelf willen, wil ik me onthouden, zeg maar, om met vingers te wijzen.
[00:23:04] Speaker A: Hoe vind je dat er in Nederland wordt gesproken over het lot van de Gijzelaars?
[00:23:10] Speaker B: Te weinig, nee.
Ik heb heel veel contact gehad met programma's, met talkshows en alles.
Ten eerste, het narratief past het niet altijd in. Ten tweede, de belachelijke eisen waar ze mee kwamen, was altijd van ja, maar de families moeten dan wel Nederlands spreken. Dan gaat het niet om het nieuws item. Die heb je niet.
Dus 9 van de 10 keer ging dat niet door. Hier is er heel weinig aandacht voor. Vanaf het begin hebben we gezegd, die gijzelaars moeten terug. Zolang die niet terug zijn, kan de oorlog ook niet ophouden.
[00:23:50] Speaker A: Nee, maar je zegt er is in de media te weinig aandacht voor.
[00:23:53] Speaker B: Nee, er is nauwelijks aandacht voor.
[00:23:55] Speaker A: Maar tegelijk zijn er dan ook andere mensen die zeggen ja maar in dit geval zoals vandaag het gaat maar om twee kinderen die zijn vrijgekomen. Kijk eens naar de duizenden kinderen in Gaza die zijn vermoord door het Israëlse leger. Dus dan zeggen ze van nou dan is het maar goed dat de aandacht ook daar naartoe gaat. Wat zou je daarop zeggen op zo'n kritiek?
[00:24:19] Speaker B: Kijk, 7 oktober is wat dit heeft geïnitieerd. Op 7 oktober had dat tot een eind kunnen komen, maar het belang van de Hamas lag heel anders. Dus wat ik daarvan vind, weet je, ik vind het afschuwelijk dat er doden vallen. Het is afschuwelijk, maar er is geen gelijk.
Er is geen gelijk. Ik bedoel, burgers die afgeknald werden omdat ze daar toevallig wonen zonder ook maar enige goede reden. Dat is geen verzet. En dat er een oorlog komt, ja, en in een oorlog gaan mensen dood. Weet je, dat is super vervelend. Nog vervelender vind ik dat er geen vooruitzicht is, niet voor die mensen en zeker ook niet aan de grens.
Maar ja, aantallen gaan vergelijken.
[00:25:18] Speaker A: Dat slaat helemaal nergens op.
[00:25:19] Speaker B: Daar kom je nergens mee.
[00:25:22] Speaker A: Heeft het eigenlijk zin om aandacht te geven aan de gijzelaars? Wij hebben het er in onze uitzendingen vaak over. We laten ook de foto's zien. Maar helpt het? Komen ze daardoor eerder vrij?
[00:25:33] Speaker B: Weet je, de gijzelaars zijn de koor. Het is de kern van de hele zaak. In Israël wordt er nergens anders gesproken dan de gijzelaars.
Iedereen zit aan de buis als ze vrijkomen.
[00:25:47] Speaker A: Maar wat kunnen wij doen? Wat kunnen wij doen om de mensen te helpen?
[00:25:51] Speaker B: Nou ja, kijk, het is een grote vraag. De families vangen wereldwijd ontzettend veel steun. In Israël krijgen ze veel steun, voornamelijk vanuit Amerika.
In Europa is dat veel minder omdat er gewoon veel minder aandacht krijgt. Ik denk dat... Ja, wat kan je doen om die mensen te helpen?
Er komt een dag, de dag erna die gaat komen. En daar zal heel veel hulp voor nodig zijn. En dat in elke vorm. Het is een stuk hulp wat nodig is, psychologisch, de begeleiding daarvan, de heropbouw, het veiligheidsgevoel.
Maar in dat midden zit nog die hele pool van gegijzeld.
En we zijn er nog niet.
[00:26:43] Speaker A: En daar moeten we aandacht voor vragen.
[00:26:45] Speaker B: Daar moeten we aandacht voor blijven vragen.
[00:26:46] Speaker A: Maar is dat ook de oproep van het Forum? Deel de foto's op je social media, heb het erover met je familie, met je buren, met je kerk, met je collega's?
[00:26:55] Speaker B: Ja en nee, voor het Forum absoluut.
Nou ja, de families zijn er allemaal in verenigd. En het belangrijkste is om de aandacht te vragen. Oké, maar een heel klein beetje bijdragen. Het gaat om de kennisgeving daarvan. Het gaat om de politieke invloed die vanuit alle hoeken gebruikt moet worden om zich hiervoor in te zetten.
[00:27:21] Speaker A: En gewoon laten zien aan Israël en de Joodse gemeenschap dat ze er niet alleen voor staan.
[00:27:25] Speaker B: Nou ja, dat weet je dat in deze tijden is dat niet vanzelfsprekend, maar dat absoluut is super welkom.
[00:27:32] Speaker A: Ja, nou in ieder geval die oproep die gaan we ons ter harte nemen. Christian Hoed, dank voor jouw komst naar onze studio. En u thuis, u heeft de oproep gehoord om aandacht te blijven vragen voor het lot van die gegeitel die nog steeds gevangen zitten in Gaza. Een aantal lichamen zijn vandaag thuisgekomen bij hun geliefde en het verdriet in Israël is groot. Dus blijf ook bidden voor de families, blijf bidden voor die mensen die in Gaza zijn. En laat uw stem horen als het in uw kerk is, op social media, tegen uw collega's. Heb het erover met mensen. Dat is onze oproep voor nu. Heel veel dank voor het kijken en graag tot de volgende keer.
