Episode Transcript
[00:00:05] Speaker A: In Israël wordt met blijdschap gereageerd. Op het nieuws over de ophanden zijn de vrijlating van de gijzeraars. Toch is er ook spanning of alles wel zo gaat gebeuren als is afgesproken. De families van de gijzelden leven tussen hoop en vrees. Onder de Israëlische bevolking leven er duizenden vragen over de nabije toekomst. 2000 moordenaars worden vrijgelaten in ruil voor de gijzeraars. Wat betekent dit voor de families van hun slachtoffers? We spreken met Rachel Meijler die met haar kunstproject de Gazatunnel al twee jaar aandacht vraagt voor het lot van de gegijzelden. Maar eerst hebben we contact met Smadar Morag vanuit Israël.
[00:00:45] Speaker B: Smadar.
[00:00:50] Speaker A: In Israël wordt met blijdschap gereageerd op het nieuws dat binnenkort alle gegijzelden vrij gaan komen. Hoe kwam het nieuws bij jou binnen?
[00:01:03] Speaker B: Onvoorstelbaars en een godswonder. Ik heb echt gedacht dat we ze nooit terug zouden zien.
[00:01:12] Speaker A: Nee. En kon je het bevatten? Want het zat er natuurlijk al een beetje aan te komen. Er werd al gepraat over een mogelijke deal. Twintig punten plan van Trump werd vorige week ook al uitgebreid besproken.
[00:01:24] Speaker B: Heel eerlijk dacht ik dat het een soort strategie zou zijn. En dat Samas de deal niet zou willen accepteren. Dus ik was daar verbaasd over. En natuurlijk, we zijn enorm blij dat de hostages eindelijk thuiskomen, die kinderen van familie zijn, vaders.
Er zijn geen woorden voor. Wij voelen ons allemaal zo met elkaar verbonden. Het kind van de ander is eigenlijk een beetje je eigen kind. Je krijgt blijdschap, maar het is blijdschap met ook heel erg veel driet.
Je treft me ook best wel op een emotionele dag. Ik heb weinig geslapen, want het is niet alleen maar blijdschap. Het is met een heel zwart randje.
[00:02:20] Speaker A: Kun je dat proberen te schetsen? Want in Israël, nou ja, als we de beelden zien, iedereen danst door de straten, want eindelijk komen de geiselijers vrij. Maar het is natuurlijk ook een beetje tussen hoop en vrees, want gaat het allemaal gebeuren zoals is afgesproken, ja of nee? En ook welk welk offer heeft Israël moeten brengen, zeg maar, voor dit staakt het vuur? Kun je dat proberen een beetje te schetsen hoe dat in Israël leeft?
[00:02:43] Speaker B: Dan moeten we een gesprek van een uur hebben. En weet je waarom Sarah? Omdat ik op heel veel fronten met mensen werk, met soldaten.
Ik heb contact met families, inderdaad van hostages. Ik heb contact met families die in soldaten zijn gevallen. Nu net voor de uitzending kwamen bij mij hier soldaten eten halen, omdat wij elke vrijdag met vrouwen hier in ons dood koken voor verschillende units. En dit was een unit van het leger die al die terroristen bewaakt, die dus gepakt zijn op 7 oktober, de Noegbot.
En dan hoor je weer de gedachten van die soldaten erover. Het is heel erg gemixt. Luister, vrede gaat er niet komen. We hebben geen illusie. Het is geen peace deal. Zolang de andere kans ons meer haat dan dat ze hun eigen kinderen lief hebben, heb je geen vrede. Ten tweede, Er is gisteren een soldaat door een sluipschutter, door een sniper, terwijl ergens staat dat het vuren zou moeten zijn, gedood. Er is geprobeerd nu al weer twaalf soldaten te ontvoeren. Gelukkig waren de soldaten heel erg alert en is dat gelukkig voorkomen. Beschrijf je met wie wij vrede tussen aanhalingsteken sluiten?
Wat gaat dit betekenen? Gaan we echt heel Gaza uit? Blijft Hamas daar dus zitten? Zo ontzettend veel vraagstukken, dat ik eigenlijk voor mezelf heb besloten, omdat ik echt emotioneel wakker werd, omdat ik zoiets had van... Zijn die 900 soldaten niet voor niets geschenuiveld? Blijft Hamas daar toch zitten of heeft het toch een hoger doel?
[00:04:39] Speaker A: Nou ja, een van de zaken in de deal is dat bijna 2000 Palestijnse gevangenen gaan worden vrijgelaten in ruil voor die geiselaars. Hoe kijk jij daartegen aan?
[00:04:50] Speaker B: Ik corrigeer je, het zijn geen gevangenen. Het zijn terroristen. Een gevangenen, zo zie ik het, is iemand die bijvoorbeeld wat steelt in de winkel of iemand van zijn auto berooft of iets anders ergens doet.
Het zijn 2000 moordenaars. 2000 mensen die heel veel bloed aan hun handen hebben, die families kapot hebben gemaakt. Geef je eerder, geef je nog een invalshoek. Hoe moeten die families daarmee omgaan? Ik volg ook de familiestrijdverscheurder. Ik heb ook contact gehad met die zoon die niet om is gekomen.
[00:05:29] Speaker A: Dus dat is een familie waarvan vijf leden geloof ik zijn omgekomen in een terreuraanslag, een bommenanslag in Jeruzalem hè?
[00:05:36] Speaker B: Ja, in Sbarro ze waren pizza eten en er waren nog drie kinderen thuis die waren niet mee en die kinderen hebben het overleefd. Gaat hun moordenaar vrijkomen?
Je moet begrijpen dat er ook deze dagen families op hun deur geklopt zal worden met een speciale eenheid en dan zal die families verteld worden dat de moordenaar van hun dierbaren vrij wordt gelaten in deze deal. Begrijp je hoe ingewikkeld dit is? Maar weet je wat ik meteen dacht? We hebben nu Sukkot, we hebben de vier minimum, dus zeg maar De palmtak, de etrok, dat lijkt op een soort citroen. De hadas, de aravot, dat zijn allemaal vier verschillende symbolen. En elke symbool staat voor iets anders. Maar uiteindelijk worden ze één. Dat is eigenlijk een beetje waar we nu ook in zitten. We hebben in dit verhaal zo ontzettend veel verschillende componenten. En uiteindelijk is het één verhaal. En dat is het verhaal van het volk Israël.
wat voort zal blijven leven, wat wil blijven leven, wat waarde hecht aan zijn leven en die uiteindelijk leven kiest boven het andere. Want je moet eigenlijk gek zijn om 2000 moordenaars vrij te laten voor 20 levende mensen en 28 vermoorden. Ik moet er ook heel vaak aan, er wordt heel vaak gezegd dodelijke overschotten. Het zijn vermoorde mensen die meegenomen zijn door Hamas. Sommige van hen zijn vermoord in captivity. Dus wat een verhouding. Dat is een Joodse volk.
[00:07:17] Speaker A: Ja, dat maakt het ook natuurlijk moeilijk en verdrietig tegelijk. Maar welk gevoel overheerst bij jou? Vreugde of toch wel een beetje verdriet?
[00:07:27] Speaker B: Ik denk dat ik pas als ik de hostages ga zien, Pas als ik zeker weet dat ze weer bij hun familie zijn. Als ik Elkana Boegeboeg, wiens moeder ik ken, weer thuis zie. Als ik Avina Tanoor weer bij zijn moeder zie. En ga zo maar op een bar Cooperstein. Al die mensen waar je wat persoonlijks mee hebt. Want je hebt natuurlijk met iedereen wat, maar je kunt niet met iedereen contact onderhouden. Ik denk dat er dan heel veel blijdschap en heel veel herstelling voor het hart komt.
En we zullen daarna moeten dealen met alle andere hele moeilijke dingen waar we...
die we tegen zullen komen.
[00:08:10] Speaker A: Ja, dat is eigenlijk ook een beetje mijn laatste vraag, want na de vrijlating van de gijzelaars, die twintig punten van het plan van Trump, die gaan natuurlijk over veel meer dan alleen maar de vrijlating van de gijzelaars. Het gaat ook over terugtrekken van het Israëlse leger tot bepaalde grenzen. Het gaat over een nieuw bestuur in Gaza, zodat Hamas zeg maar uit zijn macht wordt gezet. Ben jij optimistisch over de toekomst als het gaat over Gaza en Israël?
[00:08:38] Speaker B: Nou, kijk, of er is een plan dat wij niet weten, want wij zijn hele simpele mensen en ons wordt alleen maar de voorkant gebeld. Weet je, omdat ik in mijn verleden, ik ben artiest, dus ik heb in Nederland heel erg veel in theater en tv, ook voor tv gewerkt. En wat aan de mensen aan de voorkant verteld wordt, is heel wat anders dan wat zich afspeelt in de redactie, of bij de producent, of in het theater. Want uiteindelijk gaat het om de taartverkoop en het moet allemaal mooi ingepakt worden, of de kijkcijfers.
Dus je weet nooit wat er aan de achterkant speelt. Dat is hier ook zo. Wat weten wij? Maar als simpele ziel die er naar kijkt, ik heb er geen vertrouwen in, dan zal Hamas, het niet Hamas heten, dan zullen ze Hezbollah heten, dan zullen ze de islamic weet-ik-veel heten, pietjepuk. Ze kunnen zichzelf allemaal namen geven. Weet je, Sarah, het probleem is dat de ideologie, die zit in de gazane.
En die krijg je er niet uit. Dus ik had gehoord dat Trump zoiets had gezegd tegen Bibi van... Wie weet, door deze stap gaan we de gazane van Israël houden. Toen dacht ik, daar kan ik een mooie comedy over schrijven. Want dat gaat niet gebeuren, want het is een ideologie.
[00:09:57] Speaker A: Daar ben je niet optimistisch over, maar je bent gelovige joodse. Wat brengt jouw geloof jou in deze tijd?
[00:10:05] Speaker B: Mooi dat je dat ook als vraag erbij stelt.
Je kunt heel erg menselijk hier naar kijken en dan eigenlijk dit antwoord geven dat ik er geen hoop over heb en dat ik er niet op een goede manier naar kijk. Aan de andere kant geloof ik in Hashem en weet ik dat alles eigenlijk nu gaat volgens eind der tijden en dat de profeten dit voorspeld hebben en dat uiteindelijk het de wereld is van Hashem waar wij in leven en niet omgekeerd.
En als wij vertrouwen in hem hebben, weten we dat eigenlijk alles gaat volgens plan. Alleen zijn wij als blinden. Dus er wordt heel erg veel beroep gedaan op je vertrouwen. En daarna weer positiviteit erin zetten. En te zeggen van dit is wat als je hem wil. We gaan een bepaald proces in, daar zitten we al in twee jaar, veel langer, maar goed, even het verhaal van 7 oktober. En dat gaat naar iets toe leiden en daar moeten we vertrouwen in hebben. En als laatste, als ik dat nog mag toevoegen, de mooie kant aan het verhaal is dat mijn leven veranderd is. Ik ben veranderd. En om mij heen ontzettend veel andere mensen.
Ik heb ook zo ontzettend veel liefde en gebondenheid ook van christenen mogen ervaren. Dat is gewoon een cadeautje. Om mensen bijvoorbeeld in Israël te ontmoeten die hier vrijwilligerswerk doen. En ik pak echt mijn auto en ik rijd er heen en ik ga kijken wat ze gaan doen. Ik ontmoet ze. Ook omdat ik ze wil bedanken, maar ook omdat ik het wil zien van de zijkant.
En dat geeft zó iets moois en daar ben ik dankbaar voor. Dat zijn nieuwe dingen in mijn leven. Nou ja, daar kunnen we nog heel lang over doorgaan. Als je wilt herdenken over wat er allemaal veranderd is in de Joodsof slash Israëlische gemeenschap, maatschappij qua levenscrisis, dan kunnen we daar een heel mooi gevoel van komen hebben.
[00:12:12] Speaker A: Ja, maar dat is in ieder geval ook wat het is. Jullie staan niet alleen. Dus mensen in Nederland, die bidden ook voor jullie en wensen jullie ook heel veel sterkte de komende dagen. Dank je wel.
[00:12:22] Speaker B: Dat hebben wij ook absoluut nodig, Sarah. En dat wordt gewaardeerd. En Ashem voelt het en ziet het. En ik dank jullie daarvoor en heel veel succes ook met jullie werk. En bedankt voor dit interview.
[00:12:34] Speaker A: Dank je wel.
Rachel Meijler verloor haar neef door de Hamas aanval van 7 oktober 2023. En sindsdien reist ze door Nederland met haar tunnelproject om het lot van de geiselaars onder de aandacht te brengen. Ik vraag haar hoe het nieuws van de op handen zijnde deal bij haar is binnengekomen.
Rachel, in de afgelopen twee jaar heb jij je ingezet hier in Nederland om aandacht te vragen voor het lot van de gegeizelden in Gaza. Dat deed je onder andere door het zogenaamde tunnelproject. Dat is dat je een replica had van een Hamas-tunnel en daarmee reis je door Nederland om daar aandacht voor te vragen. Nu lijkt het erop dat alle gegeizelden gaan vrijkomen. Hoe voelt dat?
[00:13:26] Speaker C: Het is bijna te mooi om waar te zijn.
We zijn er vaak teleurgesteld dat ik ik durf het niet te geloven dat ik het zie. En ik probeer het niet te jinxen en niet al te blij te zijn. Maar ja, het lijkt dat het er echt aan zit te komen. Dan hoor je vanochtend weer nieuws dat het in het Zweedse leger toch nog eens doorgegaan is. Dan zinkt de moed meteen in de schoenen. Dus ik durf het gewoon niet te geloven.
[00:13:52] Speaker A: Een beetje tussen hoop en vrees eigenlijk, want het gaat dus om Twintig gegeitelden die nog in leven zijn, die dan sowieso binnenkort naar huis zouden komen. De lichamen van de overige gegeiselden, daarvan is nog de vraag van hoeveel Hamas er in handen heeft enzo. Mijn vraag eigenlijk is, gaat die onzekerheid dan maandag volledig over zijn of kan dat nog wel weken of misschien wel maanden gaan duren?
[00:14:20] Speaker C: Er is gewoon een groot wantrouwen over hun weer. Van mij en heel Israël naar Hamas. Dus ik heb dan het idee dat er natuurlijk weer iets gaat gebeuren waardoor ze toch nog wat lichamen achter de hand zullen houden. Om niet volledig zich op te hoeven houden aan het bestand. Ik weet het dus niet. Ik kan alleen maar hopen dat ze echt voor de volledige vrede gaan. Ze hebben beloofd dat er 48 geislaars terugkomen. Allemaal. Ik kan me ook voorstellen dat het gewoon lastig is om ze te vinden.
[00:14:50] Speaker A: Ja, ja. Nu heb je ook af en toe contact met families van gegijzelden, met de omgeving natuurlijk. Je woont ook grotendeels in Israël, dus je spreekt mensen regelmatig. Verwachten zij, specifiek die families, verwachten zij ook dat ze maandag of dinsdag hun geliefde in de armen gaan kunnen sluiten?
[00:15:10] Speaker C: Ja, en ik geloof dat daar ook wat meer informatie over aanwezig is. Dat wordt nu niet met het publiek gedeeld, maar het leger weet wie er al echt gevonden is en klaar is om te om te brengen. Ik geloof dat daar veel meer over te weten is dan dat wij horen. Maar bijvoorbeeld de moeder van Itai Gen, haar zoon, soldaat, die schijnt op de 7e oktober al vermoord te zijn. Zij weet dat zij hem terug gaat krijgen.
En zij heeft juist niet gekozen voor een ceremonie in Israël omdat er toch altijd een beetje hoop blijft van misschien had ze het toch fout. Dus zij heeft niks willen doen ter afsluiting van het leven van haar zoon totdat ze hem echt in handen zal krijgen.
[00:15:50] Speaker A: Ja en dat zal dan binnenkort gebeuren ja. Nu is die deal er gekomen. Gisteren werd dat bekend. Gisteren nacht werd de deal gesloten. Is er ook angst voor de gevolgen van het deal? Want Israël heeft natuurlijk ook een heel aantal concessies moeten doen. Moet ook een heel aantal Palestijnse gevangenen vrij laten. Zijn daar zorgen over in Israël?
[00:16:10] Speaker C: Niet zomaar gevangenen. Het zijn allemaal moordenaars. Dus tuurlijk. Tuurlijk, we hebben met de deal voor Gilad Jalit hebben wij de grootste moordenaars vrijgelaten die deze 7 oktober hebben gepland. Dus ja, het is een enorme prijs, maar er is geen prijs te hoog voor onze gijzelaars. Dus op het moment heb ik gezegd, I don't care. Dat zien we dan wel weer, maar we gaan wel een onzekere toekomst tegemoet. Maar ik denk dat we dichterbij echt tevreden zijn dan ooit. Die deal die Trump, ik ben geen fan van Trump, maar de deal die Trump nu in elkaar heeft gezet, ziet er heel erg hoopvol uit. Als we de steun hebben van Arabische landen. omdat hij de juiste mensen aan boord heeft. Turkije, Saudi-Arabië. Er zijn echt grote mensen die er belang bij hebben dat het eindelijk rustig wordt in het Midden-Oosten. En Iran is opeens veel minder sterk. En ik denk dat daar nog wel iets aan zit te komen waardoor misschien ook daar nog wel het regime gaat vallen. Ik hoop het. En dan zal er echt vrede komen in het Midden-Oosten. Dan houdt niks dat nog tegen.
[00:17:18] Speaker A: Hoe wordt er in de Joodse gemeenschap in ons land gereageerd op het nieuws van die deal?
[00:17:24] Speaker C: Ik geloof dat iedereen er een beetje in staat zoals ik. Iedereen is verrukt dat er eindelijk vrede kan komen. De Joodse gemeenschap in Nederland heeft enorm geleden onder deze oorlog. Het opkomende antisemitisme, daar zijn wij altijd bang voor geweest, maar dat is nu echt gewoon keihard aan de gang. Ik denk dat we daar nog niet zo snel mee klaar zijn. Ik ga mijn hart maken om daar tegen te vechten.
[00:17:47] Speaker A: Ja nee, dat was ook mijn volgende vraag eigenlijk. Want de afgelopen twee jaar hebben we gezien dat er een enorme polarisatie is in ons land op het onderwerp Israel-Gaza. En dat dat echt zijn effect had ook op de Joodse gemeenschap in Nederland. Wat is jouw verwachting? Want als er een staakt uit vuren komt, dat hebben we ook in het verleden gezien, dan kan het ook wel weer rustig worden voor de Joden in Nederland.
[00:18:10] Speaker C: Ja, ik ben bang van niets. Ik ben bang dat de geest uit de fles is. En er zal altijd kritiek op Israël blijven, ook al is er nu een vredesdeal. Dan gaan ze weer door naar kritiek over hoe de West Bank nog steeds bezet is. En dat is misschien niet helemaal verkeerd. Het is een lastig onderwerp, maar ik geloof dat het boycotten van Israël zo verschrikkelijk slecht idee is daar isoleer je ons mee en daar maak je welke regering er ook zal regeren maak je daar geef je ze een vrij pad om te doen en laten wat ze willen want we hebben het wel geen gevolgen hebben dus ik denk dat juist israël de banden met israël moeten juist onderhouden worden dat is en zeker nu door een vredesplan zeker zeker nu door dus een echt groot vredesplan op aan.
[00:18:57] Speaker A: Het komen is ja laatste vraag Rachel hoe zie jij de nabije toekomst voor jou voor israël.
[00:19:05] Speaker C: Ik ga nog door met de tunnel. Ik ga de 23e oktober gaan we naar Den Haag om te vieren dat de Gijselaars thuis zijn en om aandacht te vragen voor het antisemitisme en te vechten tegen polarisatie. Mensen een dieper verhaal proberen te vertellen.
Ik denk dat we dan met de tunnel langzaam een museumplan kunnen maken. Het historische besef voor zo'n tunnel is op een gegeven moment heel belangrijk. Dus we houden hem in ere. We zoeken een mooi plekje om hem op te slaan. En dan hoop ik dat hij van museum naar museum gaat door de hele wereld. Ik geloof dat het belangrijk is dat mensen zien hoe sowieso er in Nederland aandacht voor is geweest. En ik geloof dat het belangrijk is om om dit stukje geschiedenis niet te vergeten. En die tunnel is prachtig gebouwd en dat moeten we gewoon bewaren.
[00:19:58] Speaker A: Ja, duidelijk. Veel succes in ieder geval in je werk en dank voor je toelichting.
[00:20:04] Speaker C: Dank jullie wel.
[00:20:11] Speaker A: En zo zijn we aan het einde gekomen van deze uitzending van Christen voor Israël. En u kunt op de hoogte blijven over de actualiteit. Ga daarvoor naar onze website cvi.nl slash actueel. Daar vindt u allerlei informatie, artikelen en duiding bij het nieuws. En ook natuurlijk deze uitzendingen en onze podcasts. Nogmaals, veel dank voor het kijken en graag tot de volgende keer.
