Episode Transcript
[00:00:05] Speaker A: Afgelopen woensdag werd duidelijk dat het Nederlandse kabinet een kritische houding gaat aannemen ten opzichte van Israël. Het twijfelt namelijk over de voortzetting van het samenwerkingsverdrag. Is dat een politiek slimme keuze? Hoe zou de Nederlandse overheid zich moeten verhouden tot Israël? En hoe hou je je staande in de Tweede Kamer als je Israël steunt? Nou, over die onderwerpen gaan we het hebben met Christopher, fractievoorzitter van de SGP. Chris, van harte welkom in de uitzending.
[00:00:32] Speaker B: Fijn om hier te zijn.
[00:00:33] Speaker A: Ja, we hebben een heleboel onderwerpen voor jou voorbereid. Maar voordat we daaraan beginnen, kijken we altijd even naar de actualiteit. Wat er de afgelopen dagen gebeurt rondom Israël. En dat is weer een heleboel. Onder andere de Universiteit van Tilburg. Die verbreekt de banden met de Bar-Ilan Universiteit en met de Reichman Universiteit in Israël. Het gaat dit keer niet om de Hebrew University. Maar hoe kijk jij naar die verbreking van die banden door Nederlandse universiteiten met Israël?
[00:01:00] Speaker B: Ja, je ziet het natuurlijk steeds meer. Meerdere universiteiten worden er opgeroepen. Ik vind het ontzettend eenspijtig voor de wetenschap. Want wetenschap moet je volgens mij objectief laten zijn. Moet je niet laten beïnvloeden aan allerlei politieke kwesties. Dus heel spijtig voor de wetenschap. En daarnaast vind ik het ook gewoon schandalig dat er onder druk...
van protest en dergelijke, wat je natuurlijk op meerdere universiteiten ziet en waar best heel slap tegen opgetreden wordt, dat je dit ziet gebeuren. En wat me opvalt, we hadden bijvoorbeeld net voor Koningsdag ook een debat in de Kamer over het hoog onderwijs en er ging een partij als Denk oproepen van of de minister nog eens even alle universiteiten kan oproepen om alle banden te verbreken. En als je dan de vraag stelt, van beste meneer van Denk, heb je ook nog een universiteit in andere landen waar je die banden wil verbreken? Dan blijft het helemaal stil.
[00:01:51] Speaker A: Maar gaat het om activistische druk, denk jij? Of is het toch een principiële keuze? We willen niet samenwerken met een universiteit van een land die oorlog voert of waar verschrikkelijke dingen gebeuren.
[00:02:01] Speaker B: Kijk, dan zie je natuurlijk dat ook wel eens al banden zijn verbroken met Hongarije. In China, daar speelt natuurlijk vaak ook spionage en dergelijke. En met Rusland bijvoorbeeld. Maar voor de rest kan ik weinig vinden, moet ik eerlijk zeggen.
Dus het is wel heel uniek dat je dit voor zo'n land, waar op zich zeg maar de universiteit ook gewoon functioneerde, waar open discussies zijn. Dus ik denk echt dat het onder druk is van alle protesten en dat dan toch bestuurders wat slappe knieën krijgen en denken ja nou ja dan geven we maar toe want anders slaan ze hier de boel nog een keer kort en klein. Er gebeurt ook heel wat daar.
[00:02:32] Speaker A: Verwacht je dat het dus ook meer een soort sneeuwbaleffect wordt, dat andere universiteiten.
[00:02:37] Speaker B: Nu ook gaan volgen? Wat ik van ze verwacht, is dat ze gewoon standvast als aan zeggen, je doet er niet aan mee. Maar als ik even kijk naar wat je denkt wat zou kunnen gebeuren. Ja, het gaat steeds verder door. Ik schrik er ook heel veel van. Dus het zou maar zo verder kunnen gaan.
[00:02:51] Speaker A: Ja, ander nieuws is dat Donald Trump woensdag gezegd heeft dat er waarschijnlijk nog maar 21 gegeizelden van die mensen die nog in Gaza zijn, in leven zijn. Het zijn er drie minder dan wat eerst werd gedacht. Nettejauwe die spreekt dat vervolgens weer tegen en die zegt van het is niet zeker dat die drie ook echt dood zijn, maar er zijn wel ernstige twijfels over of ze nog in leven zijn en hoe het met ze gaat. We zijn al anderhalf jaar, ruim anderhalf jaar bezig met die gegeizelden. Is er nog wel hoop voor die mensen?
[00:03:19] Speaker B: Nou, we hebben natuurlijk de afgelopen tijd zien dat er een aantal telkens weer vrijkwamen. Dus ja, ik denk, tot de laatste terug is, moeten we gewoon hoop houden wat dat betreft. En ik denk ook gebed voor ze hebben, dat ze vrij kunnen komen. Ja, ik geloof nog altijd in wonderen. En dat God wonderen kan doen en ze ook terug kan brengen. Dus wat dat betreft, ja, tot de laatste snik moeten we volgens mij gewoon hoop blijven houden. Want als de hoop weg is, dan is het leven ook weg.
[00:03:43] Speaker A: Maar doet de internationale politiek, wat jou betreft, voldoende om deze geiselaars vrij te krijgen?
[00:03:49] Speaker B: Nee. Je ziet nu heel veel opdruk van elke keer noodhulp, gaas, enzovoort. Wat heel belangrijk is, wat ook echt goed is. Want mensen hebben veel te lijden. Maar ik mis het ook als die sterke opdrukken, je denkt van het zal nu toch echt gaan gebeuren dat die geiselaars vrij komen.
Ik vind het veel te slap. Het wordt ook elke keer wegbewogen.
Je moet echt je best doen om het weer op een podium te krijgen.
Want het leeft gewoon heel weinig, terwijl daar natuurlijk wel de oorzaak ligt van het hele conflict wat nu speelt.
[00:04:16] Speaker A: Ja, want als de gegeizelden vrijkomen dan is zo goed als de oorlog voorbij.
[00:04:20] Speaker B: Nou ja, je ziet natuurlijk wat andere uitspraken af en toe van, en dan snap ik ook dat Hamas ook vernietigd moet worden, maar volgens mij moet de volgorde wel blijven van die gegeizelden terug.
En daarnaast dan de infrastructuur van Hamas en ook de leiding van Hamas natuurlijk. Die moet weg. Maar wat mij betreft moet echt wel nummer één blijven dat die geisels vrijkomen. En dan denk ik dat je ook een andere situatie krijgt.
[00:04:41] Speaker A: Ja, duidelijk. Onlangs heeft de SGP zich stevig uitgelaten over een vrij grote anti-Israel demonstratie in Rotterdam. Dat was op Eerste Paasdag. Daar werd onder andere dood aan Israël geroepen en nog allerlei andere leuzen. Hoe kijken jullie aan naar dit soort demonstraties? Dit was een hele grote, maar de anti-Israel demonstraties die zien we vaker sinds de oorlog. Op grote, kleine schaal. Hoe kijken jullie daartegen aan als ISGP?
[00:05:07] Speaker B: Nou kijk, demonstreren mag hè. Dus wat dat betreft, daar moet ik tevrijd van zijn, wat je ook vindt. En of je het er mee eens bent of niet. Kijk, wij zijn geen fan van demonstraties met deze inhoud. Maar als je wil demonstreren, prima. Maar dit oppasen, dat is echt wel eens een keer... Daar zet je christenen ook gewoon mee in hun hemd. Daar doe je ze ook pijn mee. Doe je mij ook pijn mee. Ik bedoel, ik ben christen, doe je mij ook pijn mee.
En het tweede, ik heb ook gezegd toen het erover ging in de Kamer, je voelt je gewoon een vreemd in eigen land. In de Arabische teksten, alle oproepen.
Allemaal mensen die van origine niet uit Nederland komen, die zie je daar dit soort dingen. Dan denk je ja, is dit nog Nederland?
[00:05:45] Speaker A: Ja, maar het bindt hen wel samen hun verontwaardiging over wat er in Gaza gaande is.
[00:05:50] Speaker B: Ja, kijk en dat mag op zich natuurlijk. Die ruimte moet er ook zijn. Maar moet dat nu één op die dag en twee moet dat nu op zo'n manier. Ik moet zeggen, ik was de afgelopen weken in Engeland.
En toen zag ik in Schotland, in Edinburgh, ook een manifestatie, een Palestina-manifestatie. Maar dat waren een aantal mensen die gewoon een koortje hadden en wat zongen. Ik dacht, nou, daar houd ik het niet mee eens. Maar dit klinkt in opzichte van wat je hier op de stations tegenkomt en op allerlei plekken. Dat klonk gewoon aangenaam. Het was in ieder geval gewoon netjes.
[00:06:19] Speaker A: Het was anders dan hier.
[00:06:20] Speaker B: Ja, nou ja, het zal op een andere plek misschien, maar dat was gewoon echt, ze zongen op een nette manier een lied. En het was keurig, het waren keurige mensen. Dan denk ik, nou, op die manier, dan ben ik het er niet mee eens, maar die ruimte moet er gewoon wel zijn.
[00:06:30] Speaker A: Maar goed, hoe verhoudt vrijheid van meningsuiting en de stijl, daar kun je natuurlijk over twisten en jij vindt een lied mooier, andere mensen vinden misschien andere manieren mooier, maar hoe verhoudt die vrijheid van meningsuiting zich tot de vorm waarin het plaatsvindt en de uitingen die er gedaan worden?
[00:06:47] Speaker B: Nou ja, daar zit voor mij gewoon het grote maatje. Op allerlei plekken in Nederland kun je demonstraties houden, er zijn plekken voor aangewezen, maar waarom moet dat op het station, ik loop in Den Haag geregeld, op de meest onverwachte momenten weer tegen zo'n demonstratie aan. En dan gaat het echt met net voor de ingang wordt harde muziek geschuild. Een heleboel gedoe dat je denkt ja ik voel me al niet helemaal lekker erbij. Laat staan dat je zo'n Joodse Nederlander bent die daar langs moet. Dan voel je je helemaal niet veilig. Of een jong meisje wat er langs moet. En dan het gaat allemaal met zoveel geweld. En dat zijn ook de dingen dat je denkt er worden niet eens veel kapot gemaakt. Maar op heel veel plekken wordt natuurlijk ook ongelooflijk veel kapot gemaakt.
Dat kan toch gewoon niet waar zijn. Als je wil demonstreren, doe dat op plekken waar het aangewezen is en zonder dat je de hele maatschappij kapot maakt.
[00:07:33] Speaker A: Is het in een demonstratie toegestaan om dood aan Israël te roepen?
[00:07:37] Speaker B: Nee, uiteraard niet. Dat kan toch gewoon niet.
Dat is wat mij betreft antisemitisme en ik heb er altijd gediscussieerd over wat dan wel en wat niet, maar die term en ook de term dat alles van tussen de rivieren en de zee Palestina moet gaan worden, ja met alle respect, maar dat is gewoon echt stevig antisemitisme.
[00:07:55] Speaker A: Maar goed, het is wel een beetje de discussie die daar de hele tijd gaande is, want zij vinden dat ze het recht hebben om dat te roepen.
Het lijkt erop alsof de Nederlandse overheid ook niet heel veel handelingsvrijheid heeft om dingen te verbieden of demonstraties te stoppen. Want vrijheid van demonstratie. Dus hoe zit het eigenlijk met de wetgeving hierover? Wat mag er nou wel en wat mag er nou niet?
[00:08:16] Speaker B: Ja, dat is best wel heel lastig. Kijk, wat mij betreft is klip en klaar dat dit gewoon niet mag. Maar ja, het is altijd van hoe leg je het weer uit en hoe ga je ermee om. En als je natuurlijk op zich een minister van Wil, een minister van Justitie, is het altijd best...
Hij laat ook merken wat hij ervan vindt. Hij vindt dat dit niet kan. Maar het optreden zit dan in de lokale driehoeken. Daar moet een burgemeester tegen optreden. En daar zie je toch, dat gaat op mondjesmaat of het lukt niet helemaal. Dus het lijkt wel of het instrumentarium onvoldoende is. Maar ik moet heel vaak zeggen dat, of in de demonstraties of wat anders, Je ziet vaak dat er in de wet veel meer mogelijkheden liggen om dingen te doen, maar dat men er niet aan durft of dat ze bang zijn voor een vormfoutje. Alles wordt natuurlijk ook vastgelegd, dus als je ook maar één foutje maakt als politie, dan hebben ze je gelijk aan de schandpaal. Dus wat dat betreft, ik begrijp het lastiger en toch denk ik, wat mij betreft, moet er echt hard op getreden worden.
[00:09:09] Speaker A: Er wordt ook weleens gezegd dat de Kamer zich verschuilt achter de lokale driehoek. Hoe reageer je daarop?
[00:09:17] Speaker B: Nou ja, ik weet het niet zeker, maar ik weet dat ooit, we waren met een debat bezig en toen waren we in Amsterdam opnieuw rellen. En toen ging het eigenlijk over dat debat dat die voetbalsupporters van, ja ik ben niet zo thuis in het voetballen, maar Maccabi Tel Aviv, geloof ik, of andersom. Daar hadden we het debat over en op dat moment had je in Amsterdam weer rellen.
En ik werd best kwaad, ik heb toen nog wat vergisten in mijn uitspraken die ik deed, maar daar zit natuurlijk ook wel een stuk scheiding tussen. Je merkt dat het kabinet zich daar vaak ook natuurlijk wat achterverschelt. Aan de andere kant, daar hebben ze ook wel een terecht punt. Het is in eerste instantie aan de lokale driehoek, aan de burgemeester en de officier en de politie om dat optreden te doen.
[00:09:57] Speaker A: Maar ik kan de Kamer of de Nederlandse overheid daar niet gewoon een steviger vuist maken naar de driehoek toe en zeggen van joh, wij zijn degenen die de wetgeving maken, jullie moeten het uitvoeren.
[00:10:06] Speaker B: Ik vind van wel en dat gebeurt wat mij betreft te weinig. Maar je moet natuurlijk wel enige distantie hebben. Ik heb met bijvoorbeeld de burgemeester Amsterdam ook naar aanleiding van datgeen wat toen in de kamer speelde, naar aanleiding van de redden in Amsterdam, ook gewoon een op een dat gesprek gehad.
En dan zie je ergens dat ze, misschien best wel wil, maar als ik dan in de praktijk de uitvoeringen zie, dan gebeurt er bar weinig. Ik snap dat het heel moeilijk is. Het is niet makkelijk om daarop te trainen. En soms is het natuurlijk ook van, als je optreedt, dan wordt het misschien nog erger.
[00:10:38] Speaker A: Dan maak je het nog groter.
[00:10:39] Speaker B: Dat zou ook kunnen. Maar ergens zie je wel dat het natuurlijk gewoon het einde zoeken is. Het gaat maar door. Dus wat mij betreft moet er echt harder opgetraind worden. Nu zag ik wel, op het moment dat ik hier naar toe reed, een kop in de telegraaf, dat het lijkt dat er ook vanuit de politie gewoon kortere metten gemaakt worden met het geel nu. Dus misschien is er een verandering gehaald. Het ontwricht de maatschappij ook gewoon.
[00:11:01] Speaker A: Nou doet Nederland genoeg om antisemitische tendensen en demonstraties te blokken, aan te pakken?
[00:11:09] Speaker B: Vind ik van niet.
[00:11:09] Speaker A: Nee.
[00:11:10] Speaker B: Er zijn mensen die er anders over denken, maar ik vind echt gewoon van niet. En als je dan de term hebt als dood aan Israël of dat van de rivier tot de zee moet Palestina vrij zijn, ja met alle respect, maar dat kan gewoon niet. Dan moet je volgens mij gewoon keihard direct optreden. Als je dat maar doet, het wordt van kwaad tot erger. Het is net als kinderen opvoeden. Het is heel leuk, je kunt het allemaal vrij laten, maar uiteindelijk Je moet toch een keer op moeten trekken.
[00:11:32] Speaker A: Je moet toch een beetje beperken. We gaan het hebben over minister van Buitenlandse Zaken Casper Veldkamp. Die heeft afgelopen woensdag bekendgemaakt dat hij een onderzoek wil en dat gaat over de voortzetting van samenwerking tussen EU en Israël door het associatieverdrag. En hij heeft daar dus vragen over van moeten we dat wel voortzetten want hij stelt dat Israël door Het onthouden van voedselhulp aan de Gazaanse bevolking. Een nieuwe uitgebreide oorlog dat ze zelf dat associatieverdrag schende. Je hebt dit nieuws natuurlijk ook meegekregen. Wat dacht je toen je dit hoorde?
[00:12:03] Speaker B: En ik dacht, minister Veldkamp is natuurlijk zeer deskundig op het gebied van Israël, als oud-ambassadeur ook heeft daar gezeten. En tot nu toe een debat heb ik telkens meegemaakt en dan merkte ik dat hij echt wel, voor mijn gevoel, aan de kant ging van ik steun Israël. We hebben volgende week opnieuw een debat in de Kamer, dus we gaan natuurlijk opnieuw die vraag stellen, hoe sta je hier tegenover? Maar ik had het gevoel van het lijkt wel of het een beetje kantelt wat dat betreft.
En ik weet het niet zeker, want onderzoek aankondigen, ja dingen onderzoeken is op zich niet verkeerd, maar het lijkt erop dat daarmee ook het associatieverdrag misschien wel opgeschort wordt. Want het gaat ook over de verlenging daarvan. Dus ja, ik ben erg benieuwd naar of dat onderzoek, ook al voordat het onderzoek is uitgevoerd, al conspunties zou hebben.
[00:12:45] Speaker A: Of het dan ook al opgeschort zou worden.
[00:12:46] Speaker B: Ja, kijk, want als dat is, dan zeg je van ja, dan onderzoek je het niet, dan heb je bijvoorbeeld al schuldig gesteld. Nou, dat zou volgens mij niet moeten. En het tweede wat ik daarin zie is, het gaat ook over de hulp, zeg maar, die er speelt. Ja, tot nu toe is die hulp altijd via UNRWA gegaan. Nou, dat is natuurlijk altijd in verkeerde handen terechtgekomen. Dan heeft Hamas alleen maar gesteund. Inzelf stelt nu van, wij gaan zelf die hulpvorm geven. Nou, dat is ook hetgeen waar ik zelf over gepleit heb in de Kamer. Ik heb bij de afgelopen begroting in het najaar ook een amendement aangenomen gekregen tot UNRWA.
Stop dat, die bouwen we af in een jaar of vijf, zes. En dan is wel de boel opbouwen voor andere organisaties. Ja, ze hebben er veel ervaring mee. Ik zou zeggen, probeer dat eerst dus en geef daar de ruimte in, want dan komt het misschien wel bij de goede mensen terug.
[00:13:27] Speaker A: Ja, want de Amerikaanse ambassadeur die heeft vanochtend gezegd dat Amerika het misschien zou kunnen gaan doen, dat uitdelen van dat voedsel.
[00:13:35] Speaker B: Het zou heel goed zijn. Ik denk, kijk, zoals het de afgelopen tijd ging, ging het niet goed. Het kwam niet bij de mensen terecht die het echt nodig had en werd gebruikt als politiek instrument. Dus probeer dan die andere route. En een land als Israël heeft veel ervaring met dit soort zaken. Amerika nog meer, hè. Dus ja, ik zou zeggen, pak die route.
Laatst eerst maar eens laten zien dat het kan.
[00:13:55] Speaker A: Maar tegelijkertijd, want Casper Veldkamp zegt van nou we willen een lijn in het zand zetten en ook je bondgenoten moet je kunnen aanspreken op dingen die te fout gaan. En we zien gewoon in de praktijk dat die grens, dus dat de hulpgoederen al twee maanden worden tegengehouden. Dus is het niet juist noodzakelijk dat de EU een signaal geeft aan Israël van jongens, vergeet die gazelle niet.
[00:14:17] Speaker B: Dat signaal is helemaal niet verkeerd. Ik vind dat signaal heel goed. Alleen de vraag is van wat voor consequenties zet je daar gelijk achteraan? Want als dat betekent dat associatieverdrag met Israel wordt opgesloten, wat zijn de gevolgen?
[00:14:26] Speaker A: Wat zijn de gevolgen daarvan?
[00:14:27] Speaker B: Ja, dat is een beetje, dat wil ik dus nu toch ook scherp krijgen. Want het kan zijn dat dat consequenties heeft voor voordelen in de gewone handel. Maar dat kan natuurlijk ook betekenen dat goederen die nodig zijn om de veiligheid van Israel te garanderen, dat daar ook Dingen niet geleverd worden. Dan moet je rekenen, het is niet alleen de strijd tegen Hamas, maar aan de andere kant Hezbollah, Iran, al die landen daaromheen.
[00:14:48] Speaker A: Het gaat ook om de hele regio.
[00:14:50] Speaker B: Precies. Daar heeft Kasper Veldkamp ook altijd van gezegd, wij kunnen geen onderscheid maken, want je kunt niet zeggen, een onderdeeltje.
In een F-35 gebruik je die dan wel om tegen Hezbollah of Iran te strijden, maar niet om tegen Hamas te strijden. Zo werkt het niet. Dat kan natuurlijk niet. Ik hoop dat hij die lijn strak draagt.
voor de toekomst Hamas weg moet en Hamas geen plek mag hebben in de toekomst van Gaza. Dus ja, ik ben benieuwd hoe hij het dinsdag echt uitlegt. Maar onderzoek niet verkeerd. Dat mag altijd.
[00:15:24] Speaker A: En aanspreken ook. De concrete stappen moeten we uitkijken. Maar tegelijkertijd, want er zijn ook andere landen binnen de EU die zich lijken aan te sluiten bij wat Kasper Veldkamp heeft aangesloten. Uit mijn hoofd is dat bijvoorbeeld de premier van België die dat ook heeft gezegd. Is het niet juist ook een ondermijning van Europa's band met democratische partner, ongeveer de enige in een hele instabiele regio?
[00:15:46] Speaker B: Ja, dat is natuurlijk wel even zoeken. Ik denk in eerste instantie van wel, maar de vraag is natuurlijk van kijk, op het moment dat het echt een stukje onderzoek is, wat willen ze onderzoeken, hoe zit dat nu precies?
En de consequenties passen daarnaar. Vervolgens blijkt dat er echt iets niet goed zit of de kans geeft om dingen te herstellen. Dat doet niet alles goed. Dat zijn ook maar mensen. En het is natuurlijk een hele moeilijke situatie. Dus dat je elkaar scherp houdt is goed.
Maar ik heb het gevoel dat het evenwicht net de verkeerde kant op gaat. Dat gaan we volgende week in het debat rond het Midden-Oosten wellicht scherper krijgen.
Dus er moet heel veel recht zijn. Maar ik hoop dat Kasper Veldkamp het hoofd gewoon koel houdt.
[00:16:26] Speaker A: Wat we in Nederland volgens jou wel moeten doen om bij te dragen aan vrede in het Midden-Oosten?
[00:16:30] Speaker B: Kijk, wat de afgelopen periode gebeurde vond ik altijd best goed.
De lijn van Kasper Veldkamp heb ik altijd best gesteund. Je zegt, weet je, ik doe het op diplomatieke wijze. Eén, de directe invloed van Nederland op Israël. Wij zijn natuurlijk een klein land, hè. Dus echt niet dat je nu denkt, wij stellen eens even wat, net als bijvoorbeeld de Verenigde Staten dat kan doen.
Maar dat hij echt diplomatieke banden gebruikte, ook met landen om Israël heen om te kijken hoe kun je nu veiligheid zoveel mogelijk garanderen in Israël. En ook de humanitaire situatie voor Gazane, proberen ze zo goed mogelijk te krijgen. En die is heel slecht, laten we dat heel elter stellen. Maar ik vond dat een hele verstandige lijn. En ik hoop dat die lijn gewoon vasthoudt.
En dat hij zich wat dat betreft niet van de wijs zal brengen. Ik denk dat dat voor Nederland de beste positie is. En daarnaast, ja, daar waar je praktische hulp kunt leveren, moeten we dat ook gewoon doen. Dat gebeurt natuurlijk, één, kan vanuit de overheid natuurlijk plaatsen. Maar twee, geven we ook gewoon support aan organisaties die daar op de een of andere manier vanuit Nederland bij betrokken zijn.
[00:17:30] Speaker A: Het gaat in de media ook vaak over die rode lijnen. Premier Schoof heeft onder andere gezegd dat er wat hem betreft geen rode lijn is voor het kabinet als het gaat om Gaza. Inmiddels na de uitspraak van minister Veldkamp heeft hij gezegd van nou, wij hebben gewoon kabinetsbeleid en wij zijn het er in principe, we staan erachter.
Tegelijkertijd zie je ook weer onder de bevolking dat er heel grote zorgen zijn over de situatie in Gaza. Dat hulporganisaties zeggen, ja jongens, maar dit gaat helemaal fout. We moeten hier een standpunt in eennemen. Dus hoe is het kabinet nu bezig? Is er nou wel een rode lijn of geen rode lijn?
[00:18:08] Speaker B: Nou, ik dacht tot nu toe dat er geen rode lijn was. Na de afgelopen nieuwsberichten begin ik een beetje te twijfelen.
Maar wat dan die rode lijn zou zijn, dat is me in ieder geval niet helder. Dat zou ik ook een hele lastige vinden. Wordt mij soms gevraagd, heb jij een rode lijn?
[00:18:21] Speaker A: Ja, heb jij een rode lijn?
[00:18:23] Speaker B: Ja, kijk, als je natuurlijk gewoon als Israel zou gaan doen wat Hamas doet, dat je denkt, nou, het interesseert ons allemaal niets en laat iedere gazaan het leven maar laten, ja, dan wordt die wel moeizaam. Maar tot nu toe is mijn indruk, en dat is ook datgene wat ik ook de afgelopen weken vanuit Israël binnenkrijg, dat is absoluut niet de lijn. Wat lastig is wel, Hamas vecht vanuit plekken waar hun eigen burgers zitten. Ze gebruiken ziekenhuizen, scholen, moskeeën. Daar zitten ze allemaal tussen met wapens, die gebruiken ze als uitvalbasis. Ze vechten ook niet eerlijk dat je denkt ik heb een soldaat tegenover me die herkenbaar is.
Iedereen die er zo ziet als ik nu, die zou bij ons spreken vijf minuten later met allemaal wapentuigen naar boven kunnen komen. Het is ook een hele moeilijke koningin.
[00:19:09] Speaker A: Ongelijke strijd.
[00:19:09] Speaker B: Heel ongelijk en heel oneerlijk.
[00:19:11] Speaker A: Nu ligt de SGP ook regelmatig onder vuur vanwege jullie Israels standpunt. Een vraag die daarbij ook veel genoemd wordt is deze. Waarom is de SGP kritisch op sommige regimes vanwege mensenrechten schendingen, maar zwijgen jullie grotendeels over mensenrechten schendingen over Israël?
[00:19:28] Speaker B: Daar zwijgen we op zich helemaal niet over. Maar ik ben een van de weinige politici, denk ik, die na 7 oktober 2023 ook in Israël geweest is. Ik heb daar ook gesproken met diverse opuitnodigingen over, met diverse partijen, ook met IDF. En ik hou dat contact geregeld, ook met de ambassadeur hier in Nederland. Het is Elis ambassadeur. En ik merk tegelijkertijd dat de intentie is van geiselaarsvrij.
de infrastructuur van Hamas vernietigen, al die tunnels daaronder en wat samenhangt met die ziekenhuizen enzovoort, en zorgen dat de leiding van Hamas vernietigt. En als dat zo is, als dan de veiligheid van onze eigen mensen, Joden en ook Arabische mensen die in Israel wonen, als die gegarandeerd is, ja dan is wat ons betreft weer een stabiele situatie.
En die oorlog, we hadden het net over, het is een hele oneerlijke oorlog. Al die drie onderdelen zijn natuurlijk nog niet gerealiseerd, die roepen al erg lang. Maar het is zo oneerlijk dat je denkt, waar vecht je nu precies tegen? Het is een hele moeilijke oorlog.
[00:20:24] Speaker A: Maar je zegt, je bent in Israël geweest, ben je ook in Gaza geweest?
[00:20:28] Speaker B: Nee, nog nooit.
Ik ben tot op het randje geweest.
[00:20:32] Speaker A: Kunnen de critici ook zeggen van, ja, maar dan heb je één kant gezien en je hebt met één kant gepraat. En kijk naar alle rapporten die er zijn van Amnesty en noem ze maar op. SGP neemt die niet mee in hun debat?
[00:20:43] Speaker B: Zeker wel. Kijk, we zien al die rapporten en ik lees ze ook. En natuurlijk heeft van mij van oorsprong al de sympathie bij Israel. Als je naar het hele Midden-Oosten kijkt, laat ik daar ook helder over zijn. Dus dat maakt altijd uit dat ik naar een ander perspectief kijk dan iemand die misschien altijd heeft gedacht, ja, Ik vind Israel, ik vind het maar niks of weet ik veel wat. Maar nee, ik zie het nog steeds, maar het is een oorlog van Israel tegen een terreurorganisatie. En ik zie het ongelooflijke leed van de Gazanen. En daar benoem ik ook geregeld. Ook in debatten, en daar geef ik aan van dat er alles gedaan mag worden. Zolang het zeg maar niet Hamas steunt. Om te kijken, kun je Geiselaars gewoon helpen.
Je zou ook kunnen kijken, want het kan Egyptus wel doen hè. Op de grens openstellen en kijken, kunnen mensen er toe?
[00:21:22] Speaker A: Ja, dat doen ze ook allemaal niet hè. Zet de SGP zich ook in voor de Gazanen?
[00:21:27] Speaker B: Nou ja, kijk, in die zin, als dat bijvoorbeeld, er waren ooit voedseldroppings en dergelijke, waar je denkt, nou dat kan eigenlijk niet misbruikt worden. Zeker. En daar waar de minister mogelijkheden ziet om op een diepe manier te zorgen dat het leven van de gezamen iets wat beter wordt. Ja, op mij betreft zeker. Maar kijk, je kijkt altijd naar evenwicht, hè. En er zijn zoveel mensen die van alles roepen over de gezamen. En relatief weinig politici die denken van, ik neem het feest wel op. Dus ja, ik moet ook zorgen voor een beetje tegenwicht.
[00:21:56] Speaker A: Zou je kunnen zeggen dat bijbelse steun aan Israël Sinedim staat aan politieke steun voor alles wat de Israëlische regering doet? Hangt dat samen met elkaar?
[00:22:05] Speaker B: Nou kijk, helemaal los zien we natuurlijk ook weer wat. Maar nee, kijk, deze Israëlse regering is een seculiere regering. Is wat dat betreft niet een regering zoals je zegt. Die zit in de voetstappen van koning David. In ieder geval niet in de relatie tussen overheid en God. Dus wat dat betreft helemaal niet. Maar aan de andere kant, het is ook wel een wonder dat Israël ontstaan is in 1948. Ik zie daar echt wel de hand van God in. En hoe het verder gaat, ik weet het niet. Ja, ook niet denk ik. Niemand kan dat weten behalve God zelf.
Maar het is voor mij niet dat ik denk van ik verinzelvig deze staat Israël met het Israël wat in de Bijbel zeg maar...
[00:22:41] Speaker A: Het is geen perfecte staat of zo.
[00:22:43] Speaker B: Nee, bepaalt niet. Het is er ook nooit geweest. Als je de Bijbel leest... Ik ben de afgelopen jaren veel aan het lezen in Koningen en Kronieken. Dan zie je dat het maar heel... De meeste keren bij de meeste koningen ging het ook mis of weken ze af. Dus nee, geen perfecte staat. Ook geen perfecte mensen. Ze maken fouten. Maar het is wel een democratie.
En ze doen hun best om hun eigen mensen te beschermen. En het is de enige plek waar joden, als de pech erop aankomt, veilig kunnen zijn. En dat weegt voor ons gewoon heel erg zwaar.
[00:23:11] Speaker A: Ja, wat we ook merken is dat critici zeggen van ja, maar omdat jullie geloven in de Bijbel, omdat Israël dan een soort van het uitverkoren volk van God is, dus eigenlijk maakt het geloof je loyaal aan een land in plaats van dat het je loyaal maakt aan gerechtigheid.
[00:23:28] Speaker B: Nee, dan zou je het ook kunnen zeggen, bijvoorbeeld in Nederland zelf, en daar wijzen we ook genoeg aan wat hier niet goed gaat in dit land. Maar dat is allemaal een eigen democratie. Voor ons gaat het in eerste instantie om, we hebben natuurlijk heel veel Joodse Nederlanders hier nog.
Daar staan we voor, dat zijn inwoners van dit land die het heel moeilijk hebben.
Dan zie je dat er een hele sterke band ligt met Israël. Er zijn ook mensen die een aantal maanden hier en een aantal maanden daar wonen. Allerlei familiebanden. En wat ik net al aangaf, het is natuurlijk de enige plek waar tot 7 oktober 2023 de veiligheid gegarandeerd wordt en waar het nu best heel moeizaam ligt.
Dus daar zit voor ons het eerste. Als je ernaar kijkt, natuurlijk heb ik vanuit de Bijbel verwachtingen voor Israël. Ik hoop dat het deksel van Israël afgaat en dat men ook in volle glorie de Messias mag omarmen. Dat hoop ik echt volop. Natuurlijk heb ik een warme band, ik ben ermee opgevoed. Ik ben vroeg op de basisschool...
Ik heb weinig meegemaakt, denk ik, dat ik mensen tegenkwam die echt zeer anti-ISO waren, die mij opleidden of uit mijn familie waren.
[00:24:35] Speaker A: Dus die band is er al altijd.
[00:24:37] Speaker B: Natuurlijk is dat heel erg opgebouwd.
[00:24:40] Speaker A: Is dat soms ook ingewikkeld? Je bent politicus en je bent tegelijkertijd ook christen, je gelooft in de Bijbel. Is dat soms moeilijk te combineren, als we het specifiek hebben over Israël?
[00:24:48] Speaker B: Nou, ik denk dat ik het moeilijker zou hebben als dat niet zo was. Dus ik ben blij dat dat bij elkaar komt. En wat dat betreft, ik lees ook iedere dag één of meerdere keer in de Bijbel. En dan zie ik dat het nooit perfect is geweest. Dat het perfect... Ja, voor de zondeval, toen in het paradijs. Maar dat was geen Israël, dat was natuurlijk gewoon... Adam en Eva. En dat gaat het ooit weer worden, als Jezus terugkomt. Daarna wordt het weer perfect. En daartussen blijft het gewoon hier worstelen. Maar wat ik wel zie is dat het wel gods oogappel is. En dat weegt bij mij op zich wel mee. Ik prijs me zeer gelukkig dat het oog van God op mij mag zijn en ik van daaruit mijn oog op God mag slaan.
Ja, dat kan niet anders dan dat ik daarmee ook een warm hart heb voor Israël. Dus dat hangt natuurlijk ergens wel samen, maar ik zie ook de imperfecties er zijn. En geen enkel mens, ook geen enkele jood en ook geen joodse staat is perfect, maakt hun fouten. Maar ja, ik heb er wel een warm hart voor.
[00:25:46] Speaker A: Maar toch sta je daarachter. In de Tweede Kamer zijn er vooral twee gesteelde meningen als het over Israël gaat. Krijg je vaak kritiek over het SGP-standpunt over Israël?
[00:25:57] Speaker B: Van binnenuit onze eigen partij en achterban zeer beperkt, eigenlijk niet. Veel meer steun wat dat betreft, ook van buitenaf overigens wel. Ook van mensen die niet-SGP stemmen of daar verder niet eens zoveel mee hebben met de standpunten.
[00:26:15] Speaker A: Maar in de Tweede Kamer bijvoorbeeld van andere partijen?
[00:26:19] Speaker B: Ja, nou kijk, ik was onlangs bijvoorbeeld in een uitzending bij de EO, bij Dit is Thijs.
En dan zien natuurlijk heel veel mensen even wat eruit komt. Daar kwam wel een hele bak kritiek te naam dat ik aangaf dat ik 100% achter Israel sta. Dat betekent niet dat ik 100% deze regering steun, maar wel dat ongeacht welke regering er zit, of die links is of rechts of een beetje extreme rechts, maar iedere regering die er zou zitten, die zou op dit moment kijken van wat is de veiligheid, hoe kunnen we die veiligheid weer garanderen voor onze eigen inwoners.
[00:26:47] Speaker A: Ja, maar je zei dat en daar kreeg je kritiek op.
[00:26:49] Speaker B: Ja, nou omdat ik dan zeg dat ik honderd procent achter Israël sta. Ja, dat sta ik. Er staat Israël, de Joden, daar heb ik een warm hart voor en die hebben echt wat dat betreft onze steun hard nodig. Ja, en die is een Ederse regering. Als ik nu eerlijk moet zijn, als je nu naar het hele Midden-Oosten kijkt.
Als ik me ergens aan een regime zou moeten overgeven, dan leg ik m'n lot in handen. Dan sta ik nog het liefst in de IS-regering. Of ze links zijn, of rechts, of wat dan ook. Het is een democratie en je kunt er gewoon prima zijn. Je hoeft je geen zorgen te maken over je veiligheid. Nou, bij Hamas...
Ik zou nog geen dag overleven en heel veel andere regimes zou ik echt niet kunnen leven.
[00:27:27] Speaker A: Maar voel je je wel eens alleen in de Tweede Kamer, omdat er toch niet heel veel partijen zijn die zo honderd procent in jouw woorden achter Israël staan?
[00:27:35] Speaker B: Nou in die zin, je hebt weleens een keer een debat dat je denkt, ja nu ben ik wel redelijk helemaal alleen. In de partijen van de PVV kom ik altijd wel sterk op voor Israël. Maar ik zeg weleens, dat is vooral op Twitter, want in heel veel debatten zijn ze er helaas niet bij.
[00:27:50] Speaker A: Dus dan voel je je wel eens alleen?
[00:27:52] Speaker B: Ja, maar kijk, met Don Cede van de ChristenUnie trek ik echt geregeld samen op... ...en zit er misschien iets een andere lijn momenteel. Dat zie je ontstaan, hè. Dus nee, helemaal compleet alleen voel ik me. En ik zeg altijd, ja, God is er altijd bij. Dus je hebt wel eens een keer een moment dat je denkt... ...ja, nu voelt het wel een beetje eenzaam. Maar niet alleen, dat ik het dan zo zeg.
[00:28:14] Speaker A: En is er ook nog een verschil tussen, want ik kijk debatten, daar kijkt natuurlijk de camera mee, of de wandelgangen. Hoe wordt er daar gepraat over? Is er al tussen de verschillende partijen?
Met name natuurlijk de partijen waar jullie het wat minder mee eens zijn.
[00:28:27] Speaker B: Ja, kijk, praten kunnen we elkaar altijd. En dat moet je blijven doen in de wandelgangen. Alleen ben je het dan wel heel erg oneens. Kijk, met een partij als Denk staan we diametraal tegenover elkaar. Maar we hebben het er wel over. Ook al is dat soms wel eens wat moeilijk.
[00:28:42] Speaker A: Kun je elkaar wel vinden op onderwerpen dan?
[00:28:45] Speaker B: Ja, we kunnen elkaar wel vinden op.
[00:28:46] Speaker A: Onderwerpen, maar dit onderwerp totaal niet.
[00:28:48] Speaker B: En als ik bijvoorbeeld kijk met GroenLinks Partij van de Arbeid, daar zit je natuurlijk ook heel anders in.
Met partijen als de VVD, of met de ChristenUnie, of ook zelfs met CDA, die toch wel echt wat andere koers kiezen momenteel. Maar daar kun je elkaar wel over hebben, ook al ben je het misschien over een aantal dingen niet eens.
[00:29:05] Speaker A: Maar hoe doe je dat dan? Want ik denk dat veel mensen die deze uitzending kijken ook wel eens geconfronteerd worden met iemand die totaal met hun oneens is. Nou ja, het is ongeveer jouw vak om in debat te gaan en gesprek te gaan. Hoe pak je dat dan aan? Hoe zorg je dat er toenadering komt tussen partijen?
[00:29:22] Speaker B: Ja, dat is gewoon de persoonlijke relatie, zeg maar. We zijn met 150 mensen en je moet met al die andere 149 collega's kunnen praten, vind ik. En met de een heb je natuurlijk een wat betere band dan met de ander. Dat heb je met alle mensen. Maar wat dat betreft is het niet dat je nu denkt ze slaan me de hersens in of ik ben van plan dat bij iemand te doen. Sowieso niet. Dan is het nog veel lastiger op straat waar mensen gaan lopen schreeuwen of wat je via mail bijvoorbeeld binnenkrijgt of via social media.
[00:29:49] Speaker A: Maar je zegt persoonlijke relatie is dus belangrijk. Die is heel belangrijk.
[00:29:52] Speaker B: En dat zou natuurlijk ook in Nederland helpen. Je zit nu in die hele polarisatie.
Dat de één staat hier te schreeuwen en de ander zingt daar. Maar als één en elkaar daardoor in gesprek komen, dat lukt niet zo.
[00:30:04] Speaker A: Maar heb je daar misschien voorbeelden van, van mensen met wie jij best wel goed bevriend bent in de Tweede Kamer, maar die wat betreft het onderwerp Israel diametraal tegenover jou staan? Hoe ga je dan om in zo'n gesprek met elkaar?
[00:30:17] Speaker B: Ik zeg niet dat ik bevriend met haar ben, maar we kunnen persoonlijk het beste met elkaar vinden. Maar ook met mensen van denk kan ik best gewoon het gesprek hebben. En al ben je het totaal oneens, dan moet je nog wel met elkaar erover kunnen praten.
Ik kom zoveel mensen tegen die het met mij oneens zijn.
[00:30:37] Speaker A: Maar dat moet kunnen.
[00:30:39] Speaker B: Zolang je het erover kunt hebben, ja, dan moet dat kunnen. En dat is wel erg belangrijk. En dat vind ik nog wel het voordeel van de politiek in Nederland. Ik zie wel ergens parlementen waar mensen elkaar te vuist gaan. Dat heb ik hier nog niet gezien.
[00:30:51] Speaker A: Dat gebeurt gelukkig niet in Nederland.
[00:30:52] Speaker B: Nee.
[00:30:53] Speaker A: Jij gaat zo meteen een gedeelte uit de Bijbel uit ons lezen. Maar daarvoor heb ik nog één laatste vraag aan jou. Is jouw blik op Israël met de ontwikkelingen van de laatste jaren en zo veranderd?
[00:31:06] Speaker B: Nou, eigenlijk sinds ik de Tweede Kamer ingekomen ben. Kijk, ik ben opgevoed echt vanuit liefde voor Israël. Dus daar is al die ontstaanis. Ik ben zelf in 1974 geboren, dus in de jaren tachtig zat ik op de basisschool. Ik had daar echt bijvoorbeeld de meeste post in groep 8, die heel pro-Israël was. In ieder geval erg Israël-liefend was.
Mijn moeder ook volgens mij. Toen ik zeventien was met mijn vader en mijn broer en zus... Toen zaten we op vakantie. Toen zijn we een nacht heen en een nacht terug en een dag in Israël.
[00:31:38] Speaker A: Dus in Jeruzalem geweest.
[00:31:40] Speaker B: Dat was mijn eerste keer. Maar voor mij is de hele zicht op wat er allemaal speelt sinds dat ik in de kamer zit, ruim zeven jaar, is wel verdiept. En wat voor mij geholpen heeft, is dat ik inmiddels gemerkt heb hoe ingewikkeld het is. Je kunt wel vanuit de Nederlandse bril denken. Ja, maar het zit ongeveer zo. Je zou het zo moeten doen. Maar de veilige situatie is daar zo anders. Dat er, ja, als er tien mensen vanuit de Westbank overkomen op de grens, dat er dan maar prongelijk één en ook misschien een beetje gedwongen met een bomgooidel of iets in zijn koffertje kan komen. Ja, dat maakt dat je alles moet controleren. En de situatie is daar zo compleet anders, dat ik voel me niet onveilig trouwens als ik in Israël ben. Ook als ik er nu naartoe zou gaan, zou ik me...
Ja, als je even in de oorlogszone komt natuurlijk wel. Maar als ik in Jeruzalem zou lopen, zou ik me echt niet onveilig voelen. Maar er speelt natuurlijk wel van alles. Overal loopt een militair, overal loopt een politieagent. En dat is ook wel de reden dat je je misschien een beetje veilig door kunt voelen.
[00:32:32] Speaker A: Maar het is natuurlijk complexer dan het lijkt ons.
[00:32:35] Speaker B: En elke keer als ik er kom of met mensen spreek, dan leer ik er weer iets over. En dan denk ik, ja, dat moet je allemaal wel meewegen om ook een beetje nuancen in dit geheel te kunnen stellen. En wat ik in het politieke debat veel zie, Ik denk dat er veel mensen zijn die misschien een keer geweest zijn, maar die de complexiteit misschien niet zo op zich hebben laten inwerken.
In wiese handen zou je je lot liever leggen?
In de handen van Hamas of in de handen van de regering van Israël?
[00:33:03] Speaker A: Ja.
[00:33:03] Speaker B: Ja, ik denk dat de mensen zich dan toch wel indenken. Doe maar dan maar Israël.
[00:33:07] Speaker A: Ja, precies. Jij hebt een gedeelte uit de Bijbel gekozen.
[00:33:10] Speaker B: Ja.
[00:33:10] Speaker A: Welke gedeelte is dat?
[00:33:11] Speaker B: Ja, Genesis 12. Het is mijn oude Bijbeltje, zag ik trouwens toen ik hem meenam.
[00:33:15] Speaker A: Hij is ook erg klein.
[00:33:16] Speaker B: Toen ik van de lagere scholen kwam. Ja, dit kan ik nog wel lezen. Maar Genesis 12. Ik heb ergens gezocht van een gedeelte van waar zit mij nu datgene waar ik de band met Israël voel. Ja, dan kan ik zoveel stukken naar boven halen. Dat zit door de hele Bijbel heen, dat kan haast niet anders. Maar ik heb wel het gevoel, het begint bij dat Abraham geroepen werd door God om naar het beloofde land te gaan. Dus dat gedeelte, die eerste vier versen van Genesis 12 zou ik willen lezen. Er staat boven Abraham's roeping.
De heren, u had wat Abram gezegd, ga uit uw land en uit uw maagschap en uit u vaders huis naar het land dat ik u wijzen zal. En ik zal u een groot volk maken.
en hun zegenen en hun naam groot maken en wees een zegen. Hij moest rekenen. Abraham was 75 jaar oud.
Dan word je zomaar in één keer geroepen, ook nog door een god die je niet kunt zien. Ja, dat is wat, als je je dat indenkt.
[00:34:14] Speaker A: Je moet je land verlaten.
[00:34:15] Speaker B: En dan zit je daar en dan heb je nog niet eens kinderen. En dan wordt ook verteld dat je een groot volk zult worden. Het is allemaal waargemaakt. Dus dat vind ik wat mooi. Het is allemaal waargemaakt.
En dat zie je hierin. Een derde vers. En ik zal zegenen die u zegenen en vervloeken die u vloekt. En nu zullen alle geslachten van het aardrijk gezegend worden. Dat is toch mooi, dat wijst gelijk al op de Heer Jezus. Dat die straks komen mag. Abraham heeft dat natuurlijk gevoeld, maar niet gezien. En niet praktisch meegemaakt. En ook niet kunnen lezen dat het al gebeurd was. Dus wat een vertrouwen op God. Dat mogen wij toch ook hebben, vind ik dan.
En dan het laatste vers in dit deel. En Abraham toog heen, gelijk de heren tot hem gesproken had. Hij deed het dus ook gewoon. En Lot toog met hem. En Abraham was 75 jaar oud toen hij uit Haram ging. Ik vind het een heel mooi gedeelte dat je denkt. Iemand die gewoon door God geroepen wordt, gewoon op weg gaat. En in godsvertrouwen dat doet. En ook nog eens ziet.
En mag geloven dat daar perspectief uitkomt waardoor die straks voor altijd met God mag zijn. En dat is het nu al lang. Maar dit beetje vertrouwen van Abraham zit er denk ik in. En wat er ook nog in meespeelt bedacht ik me, Abraham moet natuurlijk Isaac als zoon, maar ook Ismaël.
En ik denk dat hij, ondanks dat hij hem wegzond, ook veel liefde voor Ismael had. Dus wat dat betreft voor alle mensen... Bij de broedervolken, ja. Dus wat dat betreft mogen we ook gewoon liefde hebben voor de mensen die het zo zwaar hebben in Gaza of op andere plekken daar in die regio. En dat moeten we ook nooit vergeten.
[00:35:45] Speaker A: Zeker. Zullen we daarvoor bidden?
[00:35:47] Speaker B: Gaan we doen. Heere God in de hemel, aan het einde van deze uitzending komen wij opnieuw voor u aangezicht.
En dan danken wij u dat we hier zo met elkaar mochten spreken over al datgeen wat Israël aangaat. Ook datgeen wat de Gazanen aangaat. En we willen u vragen, wilt u voor hen zorgen? Voor de mensen in Israël, Joden en Arabieren. En ook voor de mensen in Gaza, de Gazanen. Wilt u... Zou u hen allemaal willen beschermen? Want wij kunnen doen wat we willen, maar het is in uw hand. En daar leggen we het opnieuw.
Heerde God, we willen u danken dat we hier zo bij elkaar mochten zijn, in vrede in dit land. We willen u een zegen vragen, ook voor Christen en voor Israël, die zoveel goed werk mogen doen in Israël, onder de Joden en ook onder de Arabieren. Zou u hen daar alles willen geven wat nodig is? Wilt u ook ze laten voelen dat uw zegen daarover is? We willen u ook een zegen vragen voor alle Joodse Nederlanders die hier in ons land leven. Wilt u met hen zijn?
We willen u onze regering opdragen, die ook voor moeilijke beslissingen staat. Zou u willen geven dat ze een warm hart voor Israël mogen blijven hebben, wat er ook gebeurt. En zo willen we ook de regering in Israël opdragen. Zou u ook met hen willen zijn. Zijn wijsheid willen geven. En ook een warm hart voor hun eigen inwoners en ook voor de gezamen. Heere God, zo leggen we alles in uw hand, want daar ligt het toch zo heel erg goed.
ons dat vertrouwen ook willen geven. Dat vertrouwen wat Abraham mocht hebben toen hij uit zijn land ging en op weg ging naar het beloofde land. Dat alles vragen we niet omdat wij dat verdiend hebben, maar omdat uw Zoon, de Heer Jezus Christus, dat heeft verdiend aan het kruis. Amen.
[00:37:45] Speaker A: Christoffer, dank voor jouw komst naar de studio.
En nu Thijs, ook bedankt voor het kijken naar deze uitzending van Christen voor Israël. En komende week, woensdag 14 mei, is het precies 77 jaar geleden dat Israël een onopvankelijke staat werd. En als Christen voor Israël willen we daar natuurlijk heel graag aandacht aan geven. En dat doen we door een mooie avond te organiseren. Een concert met onder andere het Hinenisch Symfonieorkest.
En met ook sprekers, onder andere Frank van Oort, oprabijn Benjamin Jacobs en dominee Willem Glashouwer. En we hopen dat u allemaal massaal erbij aanwezig zult zijn om deze toch bijzondere dag met elkaar te mogen vieren. Het begint om acht uur s'avonds, het is in Katwijk op 14 mei.
En u kunt zich aanmelden via onze website cvi.nl-14mei, daar kunt u kaartjes kopen. En we hopen u massaal op deze avond te zien, zodat we samen deze bijzondere bijeenkomst mogen vieren. Nogmaals, veel dank voor het kijken en graag tot de volgende keer.
